Þegar poppöldin hélt innreið sína í síldarbæinn.

Bítlið nemur land á Siglufirði.

Þegar Bítlarnir komu fram í byrjun sjöunda áratugsins voru dagar rokkkónsins Elvis auðvitað ekki taldir, en hann þurfti að sætta sig við að lifa að einhverju leyti í skugga þeirra næsta áratuginn. Alla vega hérna megin Atlandsála. Það hafði verið gerð tónlistarleg hallarbylting um veröld víða og áhrifin birtust alls staðar. Meira að segja í litlu sjávarþorpi norður undir Dumbshafi þar sem stórkostlegt ævintýri sem var kennt við silfraðan fisk hafði hafist sextíu árum áður, en var nú á fallanda fæti. Þar fór líka allt á fleygiferð. Einhver sagði; "það voru starfandi fjórar hljómsveitir bara í fjórða bekk og á sama tíma". Kannski voru þetta einhverjar ýkjur og kannski voru sömu strákar í nokkrum hljómsveitanna. Ég skal ekki segja um það, en gróskan var gríðarleg, svo mikið er víst. En það voru auðvitað ekki bara Bítlarnir sem voru ábyrgir fyrir öllu hafaríinu sem gerði allt vitlaust þó þeir væru vissulega forsprakkarnir. Það komu líka Stones og Kinks, og Mannfred Mann og Hermann Hermits og, og, og... heil skriða af frambærilegum hljómsveitum með frambærilega tónlist.

En þegar áratugurinn var liðinn, höfðu ungir tónlistarunnendur skipt um gír og slegið allt annan og öðruvísi tón. Elvis var kominn af léttasta skeiði í orðsins fyllstu merkingu og Bítlarnir voru hættir, en byltingin lifði.

Grunnurinn og grasrótin.

Við skulum kíkja aðeins á þessi upphafsár nýrra tónlistartíma á Sigló. Það voru auðvitað fyrir hljómsveitir og tónlistarmenn sem héldu áfram að starfa á sínum forsendum. En við ætlum ekki að sinni að fjalla um Gautlandsbræður, Þórð og Bjarka eða marga þá ágætu menn sem voru samtíða þessum köppum. Heldur um hina nýju kynslóð sem var að stíga fram og vildi fara aðrar leiðir. En tímarnir eiga það til að tengjast með undarlegum hætti. Margir af þeim sem mörkuðu ný upphafsspor upp úr 1960 stigu sín fyrstu tónlistarskref í Lúðrasveit Siglufjarðar sem verður að teljast frekar mikil fortíðarmúsik. En hún var sannarlega menntastofnun og gott veganesti til framtíðar. Gerhard Schmidt var líka kominn í bæinn og það breytti nú ekki svo litlu. En tölum aðeins um lúðrasveitina sem var eiginlega svolítið þreföld í roðinu. Eina var fyrir styttra komna, önnur fyrir lengra komna en svo var Skálmhornasveitin. Hún var sérstök sveit og ólík öllum öðrum lúðrasveitum. Kristján Sigtryggs stjórnaði henni og þar var eingöngu leikið á hljóðfæri sem flutt höfðu verið inn frá Austur-Þýskalandi eða Rússlandi. Þessi hljóðfæri voru afar sérstök að ýmsu leyti. Tónsvið þeirra spannaði aðeins eina áttund og öll lög þurftu að vera í F-dúr. Þeir annmarkar takmörkuðu því lagavalið verulega mikið. Þau voru líka miklu háværari en flest önnur blásturshljóðfæri og áttu því litla samleið með þeim sem hefðbundnari töldust. Einn af hinum árvissu viðburðum Skálmhornasveitarinnar ár hvert voru tónleikar á Sumardaginn fyrsta. Þá var setið uppi á vörubílspalli og spilað lagið "Nú er vetur úr bæ," en sú laglína rúmast einmitt innan einnaráttundarmarkanna.

Undanfarar í græjuleit.

Magnús Guðbrandsson var einn af ungu mönnunum sem hafði fengið sitt uppeldi í lúðrasveitinni og verður að teljast til þeirra sem ruddu poppbrautina, en hann segir svo frá: "Það var farið að spila um leið og sest var á skólabekk í Gagganum. Ég var þá enn ekki nema tólf ára því ég er ekki fæddur fyrr en í desember. Í fyrstu hljómsveitinni voru ásamt mér þeir Baldi Júll, Tommi Hertervig og Jósep Blöndal. Þarna í upphafinu var hljóðfærakosturinn ekki upp á marga fiska. Hann samanstóð af einni sneriltrommu sem var lögð ofan á eldhúskoll úr tré þannig að gormarnir snéru upp. Á neðri hluta af nótnastatífi var svo komið fyrir lausum botni úr kökuformi sem átti að virka eins og diskur, en hann þoldi illa meðferðina og entist því ekki sérlega vel. Ég keypti plötugítar af Steingrími Lilliendahl sem hafði áður keypt hann af Ragnari Páli. Þessi gítar hafði verið smíðaður inni á Akureyri í hljóðfærasmiðjunni Streng, en gekk alltaf undir nafninu Saltfiskurinn og ég man að ég borgaði heilar 300 krónur fyrir gripinn. Ég keypti síðan Framus pickup á hann í hljóðfæraverslun Sigríðar Helgadóttir. Þá var útvarpið á kennarastofunni fengið að láni og spilað í gegn um það. Jóhann skólastjóri var svolítið smeykur um útvarpið í höndunum á okkar og leit einu sinni við á æfingu. Hann spurði hvort það væri nú alveg öruggt að ekki væri hægt að spila á gítarinn útvarpslaust, en við neituðum því alveg afdráttarlaust. Fyrsta söngkerfið var svo risastórt Grundig eða Telefunken segulbandstæki sem skólinn átti og var tengt einum stórum hátalara. Því fylgdi líka mikrófónn og hægt var að kveikja á öllu saman án þess að stillt væri á upptöku. En hljóðið í þessu tæki var hins vegar alveg skelfilega vont og líkast því sem stundum hefur verið kallað veðurstofusánd. En nokkru síðar var Tommi kominn með sex strengja gítarbassa og við hinir með Höfner gítara alveg eins og Bítlarnir. Við eignuðumst svakalega flotta Vox magnara, en hljóðkerfið var samtíningur úr ýmsum áttum. Við fundum m.a. lampamagnara og eitthvað fleira í Alþýðuhúsinu eða Stúkuhúsinu sem einhverjir eldri og reyndari voru búnir að leggja og fórum með þetta dót til Kristins í Bíó. Honum tókst að fá hljóð úr þessu, við tengdum það við hátalara sem við tókum úr gömlum útvörpum, komum fyrir í pappakassa og þetta var síðan notað í einhvern tíma".

Hljómsveitin Gipson 1963. Elías Þorvalds, Maggi Guðbrands, Bald Júll og Tommi Hertervig.

Í byrjun spilaði Baldi Júll yfirleitt á trommur, en stundum stóð hann upp frá þeim og söng. Okkar skoðun var nefnilega sú á þessum tíma að það væri ekki endilega neitt atriði að vera alltaf að spila á trommur í öllum lögum. En þetta breyttist þegar við fórum að spila á skátafundum. Þannig var að Jón Dýrfjörð og Magga systir hans voru mjög drífandi í skátahreyfingunni og það voru haldnir fundir eða skemmtikvöld á mánudagskvöldum í Alþýðuhúsinu sem var svo alltaf slúttað með kakói og kringlum. Við tókum að okkur að spila þarna nokkrum sinnum, en þar sem þetta voru skátasamkomur þótti rétt að gera okkur að meðlimum og Stebbi Jóhanns var settur yfir okkur sem flokksforingi. Deildin fékk nafnið Þrestir og við fengum sérstakan fána með mynd af skógarþresti. Í beinu framhaldi gerðum við Stebba að trommuleikara, en hann hafði áður spilað á klarinett með lúðrasveitinni. Hann tók þetta nýja hlutverk mjög alvarlega og keypti sér flott trommusett hjá Gesti Fanndal, en einnig allar þær Shadowsplötur sem hann náði í. Hann lagðist síðan yfir þær og stúderaði hvert trommuslag og hvert breik hjá Brian Bennett trommara sem hafði þá nýlega verið kosinn besti trommari í heimi í Melody Maker eða einhverju slíku poppriti. Stebbi varð síðan á undrastuttum tíma afburða trommari, en fór snemma suður og var einn af stofnendum hljómsveitarinnar Dáta.

Hljómsveitin Omo 1964: Magnús, Elías, Guðmundur Hafliða og, Hallvarður á bak við.

Hljómsveitinni Omo fór eina helgina sumarið 1964 í mikinn leiðangur. Hann hófst á föstudagskvöldinu í Alþýðuhúsinu á Akureyri, síðan var spilað í Hlöðufelli á Húsavík á laugardagskvöldinu og svo aftur í Alþýðuhúsinu í bakaleiðinni á sunnudagskvöldinu. Hljómsveitarbíllinn var Austin Gypsy Jeppi og Símon Gests var bílstjórinn. Inn í hann fór öll hljómsveitin og öll hljóðfærin nema trommusettið sem var rækilega bundið niður á toppinn. Nafnið á hljómsveitinni var málað á rúmfjöl sem var svo fest á toppgrindina. Ferðalagið gekk reyndar alveg ljómandi vel nema kannski sunnudagskvöldið, en þá munu hafa verið komin veruleg þreytumerki á bæði gesti og spilara. Auk þeirra sem á myndinni eru, mun Hólmgeir bróðir Hallvarðs hafa spilað með Omo, alla vega um tíma.

Hljómsveitin Pólar á Hótel Höfn: Theodór, Siggi Bald, Gaui Gústa og Maggi Guðbrands.

Margir til kallaðir og það voru líka margir útvaldir.

Tónlistarlífið á Sigló var eins og risastór suðupottur og frjór jarðvegur fyrir þá sem vildu vera eitthvað og gera eitthvað. Sumir notfærðu sér það til hins ítrasta bæði vel og lengi, en aðrir hrifust tímabundið með straumnum, döðruðu svolítið við tónlistargyðjuna um stundarsakir og höfðu gagn og/eða gaman af. 

Og það komu ótrúlega margir við poppsöguna í bænum þessi fyrstu ár og einhverjir eru jafnvel enn að. Þessi nöfn koma upp í hugann: Baldi Júll, Siggi Bald, Gaui Gústa, Maggi Guðbrands, Theodór Júlíusson, Jósep Blöndal, bræðurnir Karl og Steingrímur Lilliendahl, Gestur Guðna, Guðmundur Hafliðason, Guðmundur Víðir Eggertsson, Valgeir Sigurðsson, bræðurnir Hallvarður og Hólmgeir S. Óskarssynir,  Elías Þorvalds, Ómar Hauks, Tommi Hertervig, Fribbi Björns, Gísli Blöndal, Guðmundur Víðir (Ói), Mummi Þóroddar, Gísli Blöndal, Stebbi Jóhanns, Árni Jör, Rúnar (Lilli) Egils, Stjáni (Splitt) Jóhannsson, Hjalli Jóns, Magnús Þormar, Þorvaldur Halldórs, Nonni Baddi, Sturlaugur Kristjáns, Gunnar Trausti, Jóhann Skarp, Gummi Ingólfs,Ingvar Björns, Kristján Elíasar, Siggi Hólmsteins, Gummi Ragnars, Sverrir Elefsen, Jónas Halldórs, Bjössi Birgis, Stjáni Hauks, Rabbi Erlends, Óli Ægis...

Gleymi ég ekki einhverjum? Það hlýtur að vera. Bætum þeim þá bara við í næsta blaði.

Og ef ein hlómsveit var fullskipuð, var bara stofnuð önnur. Eða var það ekki annars?

Omo, Los Brilleros, Gibson, Pólar, Kanton, Gipson, Trixon, Jöklar, Los Banditos, Stormar, Hrím, Max, Enterprise og Líza, o.fl. o.fl...

Þessa mynd tók Óli Ragnars í Hvanneyrarkróknum fyrir Alþýðublaðið af hljómsveitinni Pólum sem þarna hafa verið settir á ís.

Upphaflega skipuðu hljómsveitina Jökla þeir Sverrir Elefsen bassi, Guðmundur Ingólfsson gítar, Guðmundur Víðir einnig á gítar, Kristján Elíasson trommur og Jónas Halldórsson söngur. Kristján hafði á þessum tíma ekki fest kaup á trommusetti og kom Rafn Erlends inn í stað hans fljótlega. Svipað var með Jónas sem lagði ekki í kaup á söngkerfi og dró sig út úr bandinu, en Guðmundur Víðir flutti úr bænum. Jöklarnir voru þó að spila af og til í einhver misseri en leystist síðan upp eins og gengur. Eftir eitthvert hlé fóru Rabbi og Sverrir í Max, en Gummi í Hólaskóla í búfræðinám. Þegar hann kom aftur stofnaði hann Enterprise með Jóhanni Skarp á bassa, Kristjáni Elíasar sem nú var kominn með alvöru trommsett, og Bjössa Birgis sem einnig spilaði á gítar. Það var frá þeirri hljómsveit sem bragurinn um Önnu Láru, Bryndísi og Báru sló upphaflega rækilega í gegn og lifir enn góðu lífi.

Bandittar í Gaggó bregða á leik.

Það má kannski segja að það hafi verið svolítið annað teymi sem stóð að stofnun hljómsveitarinnar Los Banditos 1963, eða eigum við kannski að segja önnur klíka? Nei það voru auðvitað engar klíkumyndanir í gangi. Menn stofnuðu bara eina hljómsveit og í hana völdust einhverir einstaklingar því það var ekki alltaf pláss fyrir alla á sama stað á sama tíma. Til að byrja með breytti það heilmiklu hvort menn voru árinu eldri eða yngri, en fáeinum árum síðar skipti örlítill aldursmunur engu máli. Svo hættu sumir en aðrir héldu áfram, en á þessum upphafsárum var nóg framboð af kandídötum. Los Banditos kom fyrst fram á bekkjarskemmtum í Gagganum sem nafnlaust númer. Árni Jör sem var formaður skemmtinefndarinnar og Stjáni Splitt gerðu auglýsingaplakatið og vildu setja eitthvað nafn á auglýsinguna. Los Banditos var þá ákveðið af þeim tveimur meðan á auglýsingagerðinni stóð og af hljómsveitarmeðlimunum forspurðum, sem líkaði það greinilega ekkert illa því þeir héldu sig síðan við það.

Ómar Huks Gestur Guðna,

Hljómsveitin Los Banditos. Ómar Hauks,  Gestur Guðna, Rabbi Erlends,  Friðbjörn Björns og Theodór Júlíusson.

Ég man eftir að hafa farið á skemmtun í Sjómannaheimilinu líklega 1963, en þar voru Gautarnir kjölfestunúmerið. Júlli Júll kynnti þar Los Banditos sem splunkunýja og efnilega pilta, en það voru þeir Rabbi Erlends, Daddi Júll, Gestur Guðna og Ómar Hauks. Júlli gerði það með svolítið sérstökum áherslum. "Los - band - i - dos" heyrðist mér hann segja og var þá alveg viss um að þýðingin á nafninu hlyti að vera "Laust band í dós" og fannst það frábært nafn og stórsniðugt. 

Hljómsveitin Stormar 1966: Þarna eru Hallvarður S. Óskarsson trommur, Theodór Júlíusson söngur, Gestur Guðnason gítar, Ómar Hauksson bassi og Árni Jörgensen gítar.

Stormar (Lengst af þeir Hallvarður, Theodór, Gestur, Árni, Ómar og Friðbjörn Björns) voru svo stofnaðir upp úr Los Banditos og varð fljótlega ein af vinsælustu unglingahljómsveitum á Norðurlandi. Það má eflaust ekki síst þakka góðri og öflugri markaðssetningu umboðsmannsins Björns Jónassonar síðar Sparisjóðsstjóra. Einnig áttu eftir að koma við sögu hennar þeir Rúnar Egilsson og Rafn Erlendsson á trommur, en einnig Jósep Blöndal á pianó. Sagt er að hljómsveitrir hætti aldrei, heldur hvíli sig bara mislengi. Á það líklega betur við um þessa hljómsveit ef eitthvað er en margar aðrar, því  nokkrum áratugum síðar hrukku Stormar aftur í gírinn um nokkurra ára bil þó þeir séu í hvíld um þær mundir sem þetta er skrifað. Hljómsveitin rekur líka menningarfélagið Storma sem fær í sinn hlut allar þær greiðslur sem koma til vegna tónlistarflutnings hin síðari ár. Fé þessu er síðan ráðstafað til ýmissa velferðarmála og annarra góðra málefna í Fjallabyggð skv. ákvörðun stjórnar hverju sinni.

Hljómsveitin Hrím: Magnús, Rúnar, Gestur, Kristján og Árni

Hrím var að hluta til stofnuð upp úr Stormum. Gestur og Árni höfðu verið þar lengst af og Rúnar einnig dágóðan tíma. Kristján og Magnús Þormar höfðu hins vegar aldrei verið í neinum hljómsveitum áður. Kristján sagði mér að þegar Gestur hefði beðið sig að koma í hljómsveitina, hefði hann haft miklar efasemdir um að það gengi. Hann vissi ekkert um hvort hann gæti yfirleitt eitthvað spilað og svo átti hann heldur engin hljóðfæri. Hann fékk þó lánaðan bassa og prófaði, þetta lukkaðist merkilega vel og þar með var hann orðinn hljómsveitarmeðlimur. Hrím æfði fyrst í stað í húsnæði verkalýðsfélagsins Vöku við Gránugötu, en síðar meir í Allanum þar sem þeir spiluðu mikið. Æfingarnar voru vel skipulagðar, t.d. æfðu gítararnir fyrst saman sér, trommur og bassi sér og síðan söngur og raddir sér. Eftir þetta var allt æft saman, og þessi aðferð reyndist okkur ágætlega. Orgelleikarinn Magnús Þormar hættir þó fljótlega og er enginn ráðinn í hans stað. Eitt aðalsmerki Hrím var hinn ótrúlega samhenti gítarleikur þeirra Árna og Gests. Á þessum tíma þótti engin hljómsveit meðal hljómsveita sem ekki hafði umboðsmann. Í upphafi var Theodór Júlíusson umboðsmaður en síðan tók við af honum Kristján L. Möller.

Árið 1969 tók Kristján inntökupróf um vorið ásamt í "Mynd og hand" og komst þar inn. Þá lá því fyrir hjá honum að hætta að spila og hann seldi allar sínar græjur. En um verslunarmannahelgina þetta ár ákvað hann að skella sér í Húsafell og það gerðu hinir Hrímararnir líka. Þetta átti í upphafi bara að vera til skemmtunar, en það fór svolítið á annan veg.

"Þeir spurðu mig hvort ég væri ekki til í að vera með þó svo að ég væri eiginleg hættur" sagði Kristján, "því það væri hljómsveitarkeppni í Húsafelli. Auðvitað var það í góðu lagi, en ég átti bara engan bassa lengur. Þeir fullvissuðu mig um það væri ekkert mál að fá lánaðan bassa, og í framhaldinu var unglingahljómsveitin Hrím frá Siglufirði skráð til þátttöku".

Það var ákaflega vænn og prúður piltur sem lánaði Kristjáni bassann sinn. Sá hét Pétur Kristjánsson, síðar m.a. í Pops, Svanfríði, Pelican, Paradís og Póker.

En Hrímararnir voru kosnir "Besta unglingahljómsveitin ´69" með fullu húsi stiga frá dómnefndinni, og þá þurfti að spila aftur, og nú á stóra sviðinu. Þá var komið upp sama vandamálið og áður þ.e. bassaleysið. Í þetta skiptið bjargaði Rúnar Júlíusson málunum, en hin nýstofnaða Trúbrot var aðalhljómsveitin í Húsafelli 1969.

Menn minnast þess stundum ennþá að þegar Hrím steig á svið laumaðist einn úr hljómsveitinni sem veitti siglfirsku unglingasveitinni hvað harðasta samkeppni um toppsætið, til að kippa öðru söngboxinu úr sambandi. Það mun hafa sést til kauða, því var komið aftur í samband eftir nokkra takta og Hrímararnir meikuðu það feitt í Húsafelli.

Bítlarnir eða Stones, Trúbrot eða Ævintýri, Hrím eða Max.

Ég veit ekki hvort hægt er að segja að það hafi verið háð hörð bárátta um bestu bitana á ballmarkaðinum milli Hrím og Max á síðustu árum áratugsins. Og þó, það örlaði aðeins á því minnir mig. Að minnsta kosti svona stundum. Önnur hljómsveitin verður þó að teljast hafa haft talsverða yfirburði hvað varðar spilamennsku, en hin gerði kannski meira út á léttmetið sem alltaf seldist og skilaði sínu alveg ljómandi vel.

Hljómsveitin Max 1969 Óli Ægis, Stjáni Hauks, Rabbi Erlend og Sverrir Elefsen.

Lengst af var Max skipuð þeim Rabba Erlends, Sverri Elefsen, Stjána Hauks og Óla Ægis. Til að byrja með spilaði Hjálmar Jóns á orgel og Siggi Hólmsteins kom í stuttan tíma inn fyrir Stjána Hauks.

Hér hefur aðeins verið stiklað á stóru og ótal mörgu verið sleppt því miður. En þar sem við skiljum við söguna í þessu blaði eru Stormarnir hættir, en þó aðeins í bili. Max og Hrím halda sameiginlegan sannkallaðan stórdansleik í Allanum fyrir pökkuðu húsi og það hyllir undir endalokin hjá báðum hljómsveitunum. Enterprise spilar stundum í Sjallanum þar sem togarajaxlarnir af Hafliða eru áberandi meðal gesta. Næsta kynslóð sem er að vaxa upp úr lággróðrinum, hímir fyrir utan ballstaðina og æfingahúsnæðin. Hún leggur eyra að hurð eða vegg, hlustar með áfergju á átrúnaðargoðin og getur vart beðið eftir að fá tækifæri til að stíga sín fyrstu spor á poppbrautinni. Og við höfum ekki sagt skilið við þessi dýrðarinnar ár, heldur munum við halda áfram í beinni tímalínu af því sem hér er ritað. - Framhald í næsta blaði...

Leó R. Ólason.

Heimildir: Magnús Guðbrandsson, Árni Jörgensen, Kristján Jóhannsson, Guðmundur Ingólfsson, Alþýðublaðið, Morgunblaðið og Siglfirðingur.

Saga gosdrykkjarins "Valash" er nokkuð sérstök og ótrúlega margslungin þegar farið er að skoða hana örlítið ofan í kjölinn. Það mun hafa verið árið 1928 sem ungur og nýútskrifaður lyfsali flutti til Siglufjarðar og hóf þar starfsemi í húsi sem ég er reyndar eigandi að í dag ásamt bakaranum á staðnum. Hinn ungi maður hét Aage Riddermann Schiöth, fæddur á Akureyri, sonur Axels Schiöth bakara, og var náfrændi Hinriks Thorarensen þar í bæ og menntaði sig í Þýskalandi.

Rekstur Apóteksins gekk vel og árið 1930 var búið að flytja það af grunni sínum á baklóð og reisa nýtt glæsilegt hús á lóðinni.
Hann vildi þá færa út kvíarnar og fór að reyna fyrir sér á fleiri sviðum. Árið 1939 fékk gamla húsið á baklóðinni nýtt hlutverk, því hann stofnaði Efnagerð Siglufjarðar sem varð þar til húsa og hóf framleiðslu gosdrykkja, þar á meðal Valash. Drykkurinn varð geysivinsæll og seldist um tíma betur á Siglufirði en alheimsdrykkurinn "Kóka kóla".

Hús Schiöth á Siglufirði þar sem hann rak Apótekið

Schiöth mun hafa verið nokkuð veisluglaður maður og sagt er að ósjaldan hafi mátt heyra söng og glasaglaum út um opna gluggana á íbúð hans fyrir ofan Apótekið, en hann var líka mikill söngmaður og söng m.a. einsöng inn á hljómplötu með karlakórnum Vísi. 
Sagt er að eitt sinn mun maður nokkur hafa verið á leið til vinnu sinnar snemma morguns og gengur niður Aðalgötuna. Heyrir hann þá að enn stendur yfir gleðskapur í húsi Apótekarans, en þó eru orðin nokkuð greinileg þreytumerki á þeim sem þar eru. Hann staldrar við og hlustar um stund, en þarna virðast tveir menn vera að reyna að syngja saman þekkt íslenskt sönglag af mikilli innlifun. Önnur röddin var björt og áferðarfalleg, en hin var dimm og all nokkuð drungaleg. Tenórinn var áberandi lagviss en sá dimmraddaði var víðs fjarri nokkurri laglínu og hljóðin sem hann gaf frá sér líktust mest drungalegu bauli. Daginn eftir fréttist að Davíð nokkur Stefánsson frá Fagraskógi hefði sótt Apótekarann heim og þeir hafi gert sér glaðan dag saman.

En af nostalgíudrykknum Valash er það að segja að starfsemin flyst til Akureyrar árið 1962 þegar til varð Efnagerð Akureyrar, en hún breyttist síðan í Sana hf. 1966 sem aftur sameinaðist Sanitas 1978. Það varð síðan Víking árið 1994 sem sameinaðist Sól 1997 svo úr varð Sól-Víking sem gekk inn í Vífilfell 2001.

Lítið hefur hins vegar farið fyrir framleiðslu á Valash í einhverja áratugi, (fróðlegt væri að vita hversu marga) en einhvern tíma heyrði ég þá sögu að MIX hefði átt að leysa það af hólmi sem svar norðlendinga við appelsíninu að sunnan. Líklega var svo Valash-ið fyrsti sykurlausi gosdrykkurinn hérlendis ásamt Fresca.

En sagan var þó ekki alveg öll, því segja má að þessi drykkur sem enn á veglegt pláss í hugum margra norðlendinga, því hann var "endurgerður" þegar Minjasafnið á Akureyri varð 50 ára 2. júní 2012, við það tækifæri mikið drukkinn af ánægðum gestum og lofaður í hástert.
Þá sveif andi 1962 yfir vötnunum, Lúðrasveit Tónlistarskólans á Akureyri flutti viðhafnarlög, haldnar voru ræður og gestum og gangandi var boðið upp á Valash, Lindu buff og Braga kaffi. Síðan var tjúttað við undirleik Danshljómsveitar kirkjumálarans Snorra Guðvarðssonar.

Því er svo við að bæta að Akureyringar hafa alveg gert Valash-ið að sínu og svo er einnig um músikantinn Snorra Guðvarðsson. Eins og fram kemur hér að ofan kom Valash-ið frá Siglufirði, en uppskriftin mun þó vera þangað komin frá Danmörku. Um Snorra er það að segja að hann er að vísu fæddur á Akureyri eftir því sem ég best veit, en það mun hafa verið skömmu eftir að foreldrar hans fluttu frá Siglufirði og eldri bróðir hans Trausti Reykdal videógúrú á Eskifirði fæddist í Síldarbænum. Akureyringar virðast þannig hafa notið góðs af uppsprettu góðra hugmynda og góðu fólki sem komu frá bænum út við Grímseyjarsundið - og öfugt. 

(Samvinnuhugmyndafræðin í hnotskurn og því kannski svolítið KEA-legt).

Sérstakar þakkir til Þórs Jóhannssonar á Siglufirði sem safnað hefur öllum þessum óborganlegu minningum frá liðinni öld.

Allar leiðréttingar og viðbætur vel þegnar...

Það má alveg segja og það með miklum rétti að frumhlaup meirihlutans í Reykjavík hafi verið heimskulegt, vanhugsað, samrýmist ekki stjórnsýslulögum o.fl. o.fl., en viðbrögðin voru svo sannarlega ekki í samræmi við tilefnið sem er ekkert nýtt hjá þeim sem að því stóðu. Það kom sennilega fáum á óvart sem þekkja til aðferða þeirra sem tillagan beindist að.

-

Margir Gyðingar vilja trúa á sögur Gamla testamentisins um blóðbaðið mikla og útrýmingu Kanverja. Fyrir þeim er það fyrirmynd þess sem koma skal í viðureigninni við Palestínumenn. Guðs útvalda þjóð eigi heilagan rétt til Palestínu og allt skal víkja fyrir þessum rétti.

Það gleymist oftar en ekki að Gyðingar hafa ekki aðeins margsinnis verið ofsóttir í aldanna rás, þeir hafa sjálfir ofsótt aðra í miklum mæli og þeir minnast aldrei á það sjálfir.

-

Í tilefni af umræðu dagsins í dag kemur upp í hugann hinn ótrúlegi dónaskapur og lítilsvirðing sem gyðingar sýndu íslendingum þegar Dorrit Moussaieff, forsetafrú var stöðvuð af ísraelskri lögreglu á Ben-Gurion flugvelli í Ísrael í maí 2006 og kyrrsett á vellinum í tæpar tvær klukkustundir áður en hún fékk að fara úr landi. Dorrit sagði að hún hefði orðið fyrir ótrúlegum dónaskap ísraelsku landamæralögreglunnar sem vildi ekki hleypa henni úr landi þar eð hún væri ekki með ísraelskt vegabréf og taldi hana vera að villa á sér heimildir. 
Hún nefndi að lögreglukonan í landamæraeftirlitinu hafi verið óskaplega dónaleg og m.a. spurt hvers vegna breska vegabréfið mitt væri gefið út í Reykjavík. Þegar Dorrit sagðist búa þar og vera gift forseta Íslands var svar konunnar: Það er enginn forseti á Íslandi. Hún hafi svo spurt hvort fólk byggi virkilega á Íslandi og hvort það hefðist við í snjóhúsum.

-

Það fer ekki hjá því að það setji að manni svolítinn hroll við lestur meðfylgjandi greinar, því hún endurspeglar svo yfirganginn, frekjunma og hrokann í þeim sem vitnað er í og því sem þeir standa fyrir.

Man­fred Ger­sten­feld segir íslendinga ekki hafa lært neitt af helförinni, en það virðast gyðingar í Ísrael hins vegar hafa gert þar sem við rekstur útrýmingabúða þeirra á Gaza líkist að ýmsu leyti aðferðafræði Hitlers forðum daga. Þar var beitt einum öflugasta her í heimi um tíma gegn varnarlausum borgurum af mikilli grimmd. Þar var Benjamin Netanyahu ábyrgur fyrir daglegum fjöldamorðum og er þess vegna ekkert annað en stríðsglæpamaður sem ætti að meðhöndla sem slíkan. Ísrael sendir S.Þ. venjulega puttann og sýnir alþjóðasamfélaginu hreint ótrúlega lítilsvirðingu og hagar sér eins og það sé hafið yfir alþjóðalög ef ályktað er gegn glæpaverkum ríkisins dyggilega stutt af leppríki sínu Bandarríkjunum. Aldrei er hlustað á neinar mótbárur, en öflug áróðursmaskína fer í gang ef önnur ríki hreyfa mótbárum við gjörðir þeirra eins og við höfum fengið að reyna síðustu daga. Þá eru lykilorðin GYÐINGAHAUR og HELFÖR óspart notuð og þau svínvirka á fjölmarga einfeldninga þrátt fyrir að koma umræðunni í dag ekkert við.

-

"Þegar kjörn­ir leiðtog­ar höfuðborg­ar­inn­ar samþykkja öfga­kennd lög gegn Ísra­el og gyðing­um, vilj­um við vara alla meðlimi gyðinga­sam­fé­lags­ins við því að ferðast þangað."

Sjá: http://www.mbl.is/frettir/innlent/2015/09/20/passiusalmarnir_fullir_af_hatri/ 

-

Hvort þetta er fáfræði í hnotskurn eða undirförull áróður að hætti Göbbels átta ég mig ekki fullkomlega á, en alla vega er uppsetningin hin versta og mesta þvæla. Leiðtogar höfuðborgarinnar setja ekki lög, en það er háttur gyðinga að hefna sín á einhverjum tengdum aðila. Ef þú segir eitthvað ljótt um mig og mína mun ég berja systur þína. Ef þú sýnir andstöðu við hernámið á þínu landi sem við höfum stolið frá þér, munum við sprengja hús foreldra þinna í loft upp.

-

Að sumu leyti er orðræðan gagnleg og góð. Orð öfgagyðinga sem vara við að heimsækja eitt friðsælasta land í heimi verður kannski til þess að öfgagyðingar koma ekki hingað sem er hið besta mál. Við viljum ekki fá þá hingað. Eðlilegt fólk og þokkalega upplýst af hvaða kynþætti sem það er, hlustar ekki á svona bull.

-

Nú er í einhverjum mæli verið að taka íslenskan varning úr hillum verslana þar sem gyðingar eru áhrifamiklir eða eiga, en fráleitt er að framleiðendurnir hafi átt nokkurn þátt í ákvarðanatöku meirihluta borgarstjórnar. Þetta samrýmist hins vegar fullkomlega hinni gyðinglegu aðferðafræði sem lýst er hér að ofan.

-

Í "minningargrein" um Ariel Sharon eða slátrarann frá Sabra-Shatila eins og hann var einnig nefndur og finna má á netinu segir m.a: "Ariel Sharon, forsætisráðherra Ísraels, er frægastur fyrir fjöldamorð í flóttamannabúðunum Sabra og Chatilla árið 1982, þegar hann smalaði fólki, þar á meðal börnum, inn í hús, sem hann lét síðan sprengja í loft upp. Þetta var hefnd að hætti þýzkra nazista, sem á sínum tíma drápu allt fólk í Lidice. Sharon verður fáum harmdauði. Hann er hryðjuverkamaður og stríðsglæpamaður..."

það voru engin Nurnbergréttarhöld vegna þessara fjöldamorða.

-

-Jónas Kristjánsson segir um ferð sína til Ísrael: "Að fara frá Ísrael var eins og að losna úr martröð. Þegar ég fór yfir Allenby-brúna yfir til Jórdaníu fannst mér ég vera kominn til Evrópu. Þar var fólk vingjarnlegt og kurteist, hataði ekki útlendinga. Þar var fólk, sem kunni mannasiði, eins og ég hafði vanizt á ferðum mínum víða um Evrópu. - Ísrael er vandræðaríki..."

-

Og Ísraelar réttlæta nauðganir ef glæpirnir þjóna hagsmunum þeirra sjálfra: "Það eina sem gæti fengið sjálfsmorðssprengjumann til að hætta við er vitneskjan um að ef hann tekur í gikkinn eða sprengir sig í loft upp, muni systur hans verða nauðgað," sagði Dr. Mordechai Kedar, háskólakennari í Ísrael"

Gyðingar eiga sér öfluga málsvara alls staðar og þar á meðal hérlendis. Ólöf Einarsdóttir sem er gift ísraelskum manni sagði "hryggilegt og alvarlegt hvernig umræðan hefur þróast hér á landi gegn Ísrael," í útvarpsviðtali í júlí 2014 meðan umsátrið og morðin á Gaza stóðu sem hæst. Hún hún hafa áhyggjur af því að "hlið Ísraela" heyrist ekki eins mikið í fjölmiðlum.

Þá segir Ólöf að mikið gyðingahatur sé í Evrópu og að meðal gyðinga á Íslandi þá óttist "margir hverjir" um líf sitt. Sagði Ólöf að Íslendingar eigi að standa með Ísraelum í árásum á Gaza-ströndina.

-

Ég er einn þeirra sem er þess fullviss að engir hefur orðið til þess að ala meira á gyðingahatri en gyðingar sjálfir með yfirgangi sínum og framferði í garða annarra og líklega hefur heldur enginn orðið til þess með gjörðum sínum að afla Hamas meira fylgis en Benjamin Netanyahu forsætisráðherra Ísraels.

Í MINNINGU NONNA REBB

Ég lagði leið mína vestur á Þingeyri við Dýrafjörð í gærmorgun til þess að fylgja góðum manni, Jón Sigurssyni síðasta sinn spöl sem lá úr guðshúsinu í friðargarðinn, en hann hefur nú kvatt allt sitt fólk hinsta sinni og hlotið sína ærlegu hvíld eftir langan jarðvistardag. Hann var sjálfstæður íslendingur í hugsun og gjörðum, útsjónasamur vinnuþjarkur sem trúði fyrst og síðast á eigin atorkusemi, hann var tengdafaðir minn í hartnær 28 ár.

Hann byrjaði ungur á sjónum, fyrst á skútum síðan á línu, netum og svo síðutogurum. Hann ætlaði síðan að prófa að fara eins og einn túr á skuttogara, en sá túr entist honum í 11 ár. Sumum sem þekkja til Jóns er væntanlega enn í fersku minni þegar Helgi Seljan heimsótti Jón á dvalarheimilinu Tjörn þegar flytja átti vistmenn nauðuga til Ísafjarðar í hagræðingarskyni. Þá sagði Jón að þeir yrðu þá að bera sig úr húsi og var fastmæltur í meira lagi. Þarna ræddust við tveir sjóarar sem skildu greinilega hvorn annan og Jón rifjaði upp skútutímabilið og lét þess getið að það hefði verið mikil bylting þegar gúmmívettlingarnir komu til sögunnar. Ja hérna, og "við yngra fólkið" sem hélt að þeir hefðu alltaf verið til.
Sjá: http://beta.ruv.is/frett/haett-vid-hreppaflutninga

Hann fékk viðurnefni sitt sem hann kunni bara vel við og var eiginlega nokkuð stoltur af. Nonni Rebb var hann oft kallaður af því hann var dugandi refaskytta, en alls ekki af því að hann væri einhver refur í viðskiptum nema síður væri.

Á meðfylgjandi mynd sem var tekinn þ. 17. júní 2007 þegar við fengum okkur svolítinn bíltúr um fjörðinn, er hann fyrir utan Hvamm í Dýrafirði þar sem hann fæddist og bjó síðar um tíma, því hann var líka bóndi lengst af sinni ævi jafnframt því að stunda sjóinn. Þar stendur hann við það sem eftir er af gamla traktornum og er að velta fyrir sér hvort þarna sé kominn hinn sami gripur og hann keypti þegar hann var nýlega byrjaður búskap á hluta jarðarinnar nokkru fyrir miðja síðustu öld.

Við siglfirðingar könnumst vel við aðra alþýðuhetju sem sem fæddist á þessum sama bæ 23 árum á undan Nonna Rebb, en það var Gústi guðsmaður.
Jón Sigurðsson fæddist árið 1920 og var því 95 ára þegar hann lést.

Blessuð sé hans minning.

LEÓ LEÓ OG LEÓ.

Síðast þegar við hittumst þrír nafnar, þrjár kynslóðir eða þrjú ljón eins og einn okkar orðaði það, fannst okkur full ástæða til að festa fund okkar í flögu. Það gerist því miður allt of sjaldan þrátt fyrir að ekki sé neitt sérlega langt á milli Hafnarfjarðar og Ásbrúar sem einhver gæti auðvitað eflaust hugsað sér að kalla Keflavík eða bara Völlinn.
Frá vinstri talið: Leó Ingi Leósson, Leó Marínó Leósson og svo sá sem þetta ritar; Leó R. Ólason.
-
(Einn góður með sjálfan sig og sína).

GUNNA FINNA - BLESSUÐ SÉ HENNAR MINNING

En spurningin sem fylgdi myndinni á facebook var: Er þetta ekki ein flottasta gella sem Siglufjörður hefur átt?

Út frá henni urðu 129 like fyrir utan þar sem hún birtist á öðrum síðum, sjö deilingar og endalaus comment. 

Svarið hlýtur því að teljast jákvætt. 

"FLÖSKUTÍMABILIÐ"

Rakst á hana þessa uppi í skáp á Aðalgötunni í haust, en hef því miður ekki minnstu hugmynd um hver tók hana. Lýsi því hér með eftir viðkomandi. Hún er mjög sennilega frá árabilinu 1976-77 eða 79-83, því þá átti ég þessi bláu djammjakkaföt með vesti og alles, og þá vorum við að spila saman þessir þrír. Við höfðum yfirleitt með okkur flöskusettið ef verið var að spila á einhverju þorrablótinu eða þess konar samkomu því eins og eitt ókeypis aukaskemmtiatriði var undantekningalaust vel þegið af skemmtinefndunum. Svo kom það stöku sinnum fyrir að aðrar flöskur slæddust með sem var þá ekki spilað á, heldur er miklu nær lagi að segja að þær hafi spilað með okkkur. Myndin er því miður orðin all nokkuð máð og segja má að áferðin á henni hafi svolítið orðið samferða þeim sem hún er af, því enginn okkar er lengur með dökkt og mikið hár svo dæmi sé tekið.

BANNÁRIN 1915-1989

Rakst á þessa skemmtilegu mynd á netinu og fór því að grúska svolítið í því tímabili í sögu okkar íslendinga sem oftast voru nefnd Bannárin, en þau stóðu yfir í 20 ár (7 eða jafnvel 74 ár eftir því hvernig á málið er litið). Lög um áfengisbann voru sett eftir þjóðaratkvæðagreiðslu sem fram fór árið 1908 þar sem bannliðar urðu ofan á og fengu 60% greiddra atkvæða. Í ár eru liðin 100 ár frá því að þau öðluðust fullt gildi og algjört áfengisbann gekk í gildi eftir nokkurra ára aðlögun. Bannið tók til þess að framleiða, selja og neyta áfengra drykkja. Slakað var á banninu og sala léttra vína eða svokallaðra Spánarvína var þó leyfð aftur árið 1922 til þess að liðka fyrir saltfisksölu til Spánverja. Áfengisbannið var síðan afnumið 1935 en þó ekki að fullu, því segja má að það hafi ekki gerst fyrr en þ. 1. mars árið 1989 þegar bjórinn var leyfður. Áfengisauglýsingar voru bannaðar árið 1928 og eru þau lög enn í gildi að miklu leyti óbreytt.

Sigurður Grímsson lögfræðingur var þingfréttaritari árið 1922 og lýsti því eitt sinn í viðtali hvernig aðstæður höfðu verið áður en banninu var aflétt.

Á þingritaraárum mínum var ég viðstaddur þann sögufræga fund sem samþykkti innflutning á Spánarvínunum. Þá hafði verið algert vínbann í nokkur ár með hörmulegum afleiðingum, smygli, þefi, sektum, þrætum, kærum og bruggi. Þá varð maður að bjarga sér á ýmsa lund t.d. með svokölluðum hundaskömmtum hjá læknum, en það voru 210 grömm af hreinum spíra. En þessi fundur var ákaflega skemmtilegur. Forseti sameinaðs þings, Magnús Kristjánsson, var alltaf að ruglast í ríminu, og Benedikt Sveinsson og Guðmundur Björnsson landlæknir, leiðréttu hann í sífellu, spruttu á fætur og kölluðu til skiptis: "Herra forseti,... herra forseti." Þeir voru báðir góðglaðir, og það sem verra var olíulampinn í skrifstofu landlæknis hafði ósað allmikið og bar Guðmundur þess ljós merki. Jónas frá Hriflu og Tryggvi Þórhallsson kusu gegn afléttingu bannsins árið 1922. Jónas sagði í grein í Tímanum árið 1939.

"Þegar Spánarvínin voru leyfð, var ég annar af þeim tveim þingmönnum, sem greiddi atkvæði gegn undanhaldinu við Spánverja. Og árið 1928 undirbjó ég hina síðustu sókn, sem Alþingi gerði í löggjöf um áfengismálin. Með tilstyrk þeirrar löggjafar var læknabrennivínið og skipabrennivínið upprætt. En þjóðin þoldi ekki þetta aðhald. Jafnvel ungmennafélögin höfðu afnumið bindindisheitið, og tvær stærstu hátíðir félaganna voru orðnar landskunnar fyrir opinbera stórdrykkju".

Sagt var að á Siglufirði væru starfandi 27 (aðrir sögðu 23) leynivínknæpur þegar þær voru flestar á þessum árum og margar hverjar á vægast sagt undarlegum stöðum. Til að komast í sumar þeirra þurfti að þekkja vel til leiðarinnar, þræða hálfgerða krákustíga milli tunnustafla og bryggjuskúra og stundum hefur tunnunum eflaust verið umstaflað og þá breyttist auðvitað leynistígurinn.

SIGLUFJÖRÐUR FYRIR 100 ÁRUM.

Einn mesti athafna og útflutningsbær landsins fyrri hluta síðustu aldar, 20% alls gjaldeyris sem þjóðin aflaði kom til vegna síldarvinnslu í bænum og hann var því veigamikill þáttur í efnahagslegri uppbyggingu þjóðarbúsins. Þremur árum síðar hlaut Siglufjörður kaupstaðarréttindi en áður höfðu aðeins Reykjavík, Akureyri, Ísafjörður, Seyðisfjörður og Hafnarfjörður hlotið slík réttindi. Síðan komu Vestmannaeyjar sama ár og eftir það Neskaupsstaður 1928, Akranes 1941, Sauðárkrókur 1947, Keflavík og Húsavík 1949 og Kópavogur 1955.

Eins og sjá má vantar ýmis kennileiti á myndina sem okkur nútímabörnunum kann auðvitað að koma nokkuð undarlega fyrir sjónir. Þarna er að vísu Norska Sjómannaheimilið sem nú hýsir Tónskólann og fiskbúðina hans Eysteins. Beint á móti því er gamla húsið sem Aage Schiöth hóf starfsemi sína í, en var fært á baklóð Apóteksins árið 1929 og rifið upp úr 1980. Það virðist vera efsta hús við götuna norðan megin. Eða kannski það neðsta því á þessum árum var talið í hina áttina, þ.e. SPS hefði þá væntanlega verið númer eitt og Valgeir númer þrjátíuogeitthvað. Mér sýnist Gránugata 14 eða Vökuhúsið vera komið þarna, en Gránugatan sjálf nær ekki mikið upp fyrir Norðurgötu því þar fyrir ofan tekur fjaran við. Egils Síld væri því úti í sjó því vogurinn þar sem bátadokkin er, nær að grunni ráðhússins þar sem það stendur í dag. Sama gildir um húsin þar fyrir neðan s.s. Ísafold og öll hin. Allt á kafi í sjó. Annars er lítið mál að týna sér yfir svona myndum, því þarna er m.a. fjöldi bygginga sem maður áttar sig ekkert á hverjar eru (eða voru).

MOTTUMARS

Í byrjun þessa mánaðar sem nú er langt liðið á, var hárið sett í tagl, stóru rakgræjurnar teknar fram og látið vaða á jólasveinaskeggið sem hafði fengið að vaxa óáreitt í tæpt ár.

Mottumarsinn nú er eins og hin fyrri ár, áminning til okkar karlanna að huga að jákvæðum lífsstílsbreytingum sem komið gætu í veg fyrir krabbamein og einnig því bráðnauðsynlega heilsufarseftirliti sem því miður er sjaldnast sinnt sem skyldi.

HRAUSTIR MENN FARA TIL LÆKNIS!

Ristilkrabbamein er eitt algengasta krabbamein meðal karla og þriðja algengasta dánarorsök krabbameina. Í hverri viku deyr einn Íslendingur vegna þess, sem því miður eru óþarflega margir vegna þess að allt of mikið vantar upp á að hugað sé tímanlega að þeim forvörnum sem eru þó sjálfsagðar og kosta ekki mikið. Allir ættu að fara a.m.k. árlega í læknisskoðun sem vel mætti kalla ástandsskoðun, þar sem hugað yrði að helstu heilsufarsþáttum, svo sem blóðþrýstingi, blóðsykri, hæð, þyngd, fituprósentu o.fl. Við förum með bílana okkar í skoðun og finnst það fullkomlega eðlilegt, en gleymum því miður okkur sjálfum allt of oft.
Þá má ekki gleyma því að mikilvægustu þættir í forvörnum gegn sjúkdómum almennt í dag eru reglubundin hreyfing, hollt mataræði, nægur svefn, hóflegt álag og andleg vellíðan. Það vitum við auðvitað, en samt er full átæða til að krefja okkur sjálf svara um hvort við tökum nægilega mikið mark á þeim sannindum.

KEPPNI EÐA ÁMINNING

Það er auðvitað hið besta mál að efna til ýmissa leikja og keppna í kring um mottumarsinn, því slíkt vekur bæði athygli á þessu brýna máli og styður í flestum tilfellum fjárhagslega við Krabbameinsfélagið sem ekki er vanþörf á. En slíkt hentar þó ekki öllum, og eftir stendur að mottan hvort sem hún er á okkur sjálfum eða aðrir í kring um okkur skarta henni hver með sínum hætti, er áminning sem ber að taka alvarlega.

JAFNGAMALL

Það vekur vissulega blendnar tilfinningar þegar ég minnist þess að akkúrat núna er ég jafngamall stjúpa mínum honum Hauki Stefánssyni málara og kennara sem bjó á Sauðárkróki, þegar hann fékk ristilkrabbamein sem leiddi hann til dauða á fáeinum vikum frá því að það uppgötvaðist. Slíkt vekur mann til umhugsunar um hvort ekki sé rétt að taka þessi mál fastari tökum og hringja í doksa helst á morgun til að panta tíma.

971. Nú þegar árið er senn á enda, þykir mér ekki úr vegi að horfa aðeins um öxl og líta yfir þann farna veg sem nú er talsvert langt að baki. Ekki þó að líta til þess sem gerðist markverðast á árinu sem var að líða því það gera svo margir aðrir, heldur skulum við hverfa aftur um hálfa öld.

Hugur okkar mannanna er nefnilega bæði feyskinn og forgengilegur og því er ekki úr vegi að þeir sem muna svo langt aftur, ylji sér yfir þessari upprifjun og leyfi fortíðarþránni að blossa. Og kannski vilja líka þeir sem yngri eru einnig fræðast um þessa atburði sem áttu sér stað og persónur sem gengu um göturnar í bænum okkar skömmu eftir miðja síðustu öld. - Þetta var árið 1964 þegar sá sem þetta tók saman varð 9 ára.

Í janúarblaði Siglfirðings segir frá starfslokum Tedda sem allir eldri Siglfirðingar muna eflaust vel eftir og minnast með mikilli hlýju.

"Theódór Ágústsson, sem hefur um 30 ára skeið séð um flutning sorps frá húsum, lét af störfum um síðustu áramót. Þennan starfa hefur Theódór leyst vel með miklum ágætum. Fyrir um 30 árum voru úti-vanhús við öll íbúðarhús hér í bæ og var það ekkert þrifaverk að hreinsa þau. Öll tæki sem notuð voru til að flytja skarnið frá húsunum voru mjög léleg og ófullnægjandi. En þegar Theódór tók við þessu starfi, kom hann sér upp fullkomnari tækjum, vatnsheldum kerrum og kassasleðum til vetrarnotkunar. Þá var ekki farið að tala um bíla, en fallega og vel fóðraða klára átti Theódór, til að draga ökutækin. Seinni hluta þessa tímabils komst sú breyting á, að vatnsalerni voru sett í íbúðarhúsin, og þá létti mikið á sorphreinsaranum. En með vaxandi notkun rafmagns og olíu til upphitunar í húsum, óx alls konar drasl og úrgangur í húsunum, sem áður hafði að mestu verið brennt í kolaofnunum. Vildi þá við brenna, að safnað var draslinu í hauga við húsin, og af því varð mikill óþrifnaður. Theódór beitti sér mjög fyrir því að húseigendur fengju sér ílát til að geyma sorpið í, þar til það yrði tekið. Á þessu tímabili, sem Theódór hefur séð um sorphreinsunina, hefur hann sýnt mikla reglusemi í sínu starfi. Hefur aldrei þurft að kvarta yfir að hann sýndi þar tómlæti og skeytingarleysi. Má hann gjarnan líta með ánægju yfir liðið stlarfsltímalbil. Hefur það verið mjög mikils virði fyrir bæjarfélagið að hafa svona dyggan og reglusaman mann við þetta þýðingarmikla starf. Væri ekki úr vegi, og ætti mjög vel við, að bæjarstjórn sýndi honum einhvern sóma fyrir vel unnin störf í þágu bæjarins í þessi 30 ár.

Bæjarbúi".

Siglfirðingur segir einnig frá tunnuverksmiðjubrunanum á Siglufirði í janúarblaði sínu.

"Að kveldi miðvikudags, 8. jan. kom upp eldur í Tunnuverksmiðju ríkisins hér á staðnum. Varð hann slökktur nokkru síðar að því haldið var, en brunavakt þó haldin í venksmiðjunni. Nokkru eftir miðnættí gýs svo eldurinn aftur upp með sprenginu og kom það vaktmönnum í verksmiðjunni gjörsamlega á óvart. Mætti þá slökkvilðið aftur og barðist það við eldinn innan dyra allt til morguns, eða þar til slökkvilíðsmenn héldust ekki lengur við inni í húsinu, og stóð sú barátta allan næsta dag og fram á kvöld, m.a. við að verja næstu hús. Verksmiðjan brann til kaldra kola og er gjörónýt. 40 verkamenn störfuðu við verksmiðjuna og var því fyrirsjáanlegt milkið vinnutap hjá viðkomandi mönnum, sem flestir eru fjölskyldufeður, og var ekki á bætandi eftir lélegt síldarsumar og nýlega afstaðið verkfall.

Þegar þetta er ritað, er helst í ráði ef fært reynist, að koma á tveim vöktum í Akureyrarverksmiðjunni og færu þá hinir atvihnulausu starfsmenn verksmiðjunnar hér, þangað til starfa. Hvort úr þessu verður vill blaðið ekkert fullyrða á þessu stígi málsins.

Verksmiðjan, vélar og timburbirgðir, sem voru venju minni í upphafi starfsárs, var tryggt fyrir rúmar 12 milljónir kr. Rannsókn á orsökum bruna þessa stendur nú yfir".

Myndin sýnir hvernig hinn nýi Strákavegur er fyrirhugaður inn í og um Siglufjarðarbæ, en hún fylgdi hinu nýjavegalagafrumvarpi ríkisstjórnarinnar, þegar það var lagt fram á Alþingi.

Tilkynnt var í janúarmánuði að Bæjarstjórn Siglufjarðar hefði gert veriksamning við Jarðborunardeild um tilraunaborun eftir heitiu vatni í Skútudal og verður samkvæmt henni hafist handa nstrax í vor.

Á bæjarstjórnarfundi sem haldinn var þ. 14. jan. skýrði Jóhann G. Möller frá tildrögum þess, að sala SIGLO-síldar til Austur-Þýzkalands væri nú komin á dagskrá, en það mál komst á rekspöl í viðræðum sem Þóroddur Guðmundsson mun hafa átt við austur-þýzka verzlunarfulltrúann í Reykjavík skömmu fyrir sl. áramót. Munu Austur-Þjóðverjar vera til viðræðu um kaup á allmiklu magni af niðurlagðri síld, að því tilskildu að þeir fái einnig keypt nokkurt magn af síldarmjöli, og að keyptar verði af þeim vörur í staðinn.

Að umræðum loknum var samþykkt með 8 samhljóða atkvæðum eftirfarandi tillage sem var flutt af bæjarfulltrúum Alþýðubandalagsins og Bjarna Jóhannssyni.

"Bæjarstjórn Siglufjarðar skorar á stjórn S. R. að kanna þann þá möguleika sem nú er talinn á sölu niðurlagðrar síldar frá Siglo-verksmiðjunni til Austur-Þýzkalands og að freista allra möguleika til að tryggja til frambúðar þann markað fyrir svo mikið magn sem mögulegt er af

framleiðsluvörum verksmiðjunnar".

Tillagan var samþykkt með 8 samhljóða atkvæðum en Jóhann G. Möller sem átti sæti í stjórn S. R., greiddi ekki atkvæði en lýsti sig samþykkan henni.

Árnað heilla í janúarblaði Siglfirðings.

Sunnudaginn, 19. jan. 1964 verða gefin saman í hjónaband af séra Ragnari Fjalari Lárussyni, ungfrú Guðný Jónasdóttir og Jónmundur Hilmarsson. Nýlega voru gefin saiman í hjónaband, af séra Ragnari Fjalari Lárussyni, Sigrún Stefánsdóttir og Ástvaldur Kristjánsson, Hólavegi 11., ungfrú Birgit Henriksen, Aðalgötu 2, og Jón Sæmundur Sigurjónsson Suðurgötu 16. Einnig ungfrú Hjördís Aðalsteinsdóttir og Arnar Ólafsson, Eyrargtöu 4.

Nýlega hafa opinberað trúlofun sína ungfrú Sigrún Friðriksdóttir, Túnigötu 40 og Frímann Ingimundarson Túngötu 36.

22. jan. sl. voru liðin 40 ár frá því Karlakórinn Vísir var formlega stofnaður. Aðalhvatamaður að stofnun Vísis og fyrsti stjórnandi var Halldór Hávarðarson. Söngstjórar eftir hann hafa verið Tryggvi Kristinsson, Þormóður Eyjólfsson, sem var stjórnandi í samfellt 24 ár, Haukur Guðlaugsson Frá árinu 1955 hafði kórinn ekki fastan söngstjóra fyrr en 1963 að Gerhard Schmidt var ráðinn, en Gerhard kom til Siglufjarðar haustið 1961.

Í tilefni afmælisins var haldinn afmæliskonsert í Nýja bíó fyrir troðfullu húsi og við ágætar

undirtektir áheyrenda. Áður en konsertinn hófst, flutti Jóhann Jóhannsson skólastjóri hátíðarávarp og kórinn söng "Ég vil elska mitt land".

Á söngskrá voru íslensk og erlend lög, þar á meðal eitt eftir söngstjórann, Gerhard Schmidt, og hafði hann einnig raddsett um helming laganna á söngskránni og einsöngvarar voru þeir Sigurjón Sæmundsson.

Við flutning seinni hluta söngskrárinnar naut kórinn aðstoðar kvennakórs og hljómsveitar, sem skipuð var Lúðrasveit Siglufjarðar og tónlistarnemendum á fiðlur, flautu og saxófóna. Einnig léku þeir Ragnar Páll Einarsson og Þórhallur Þorláksson með í tveim lögum á gítar og harmoniku.

Vísir hélt síðan söngskemmtun í Ólafsfirði laugard. 2. maí ásamt kvennakór og hljómsveitarfólki við ágæta aðsókn og undirtektir og flutti Póstbáturinn Drangur fólkið fram og til baka.

Bæjarútgerðin hafði gengið illa um árabil og nú var brugðið á það ráð að auka hlutafé hennar og fjölgahluthöfum.

Þann 30. jan. sagði Neisti (hér að ofan) frá því að Æskan væri á leið til suðurlands og að Ísafold hefði hætt starfsemi en Einherji (greinin fyrir neðan) frá framkvæmdastjóraskiptum Rauðku.

31. jan. segir Mjölnir frá því að ríkisstjórnin telji að ekki verði hjá því komist að hækka söluskattinn (sem var forveri virðisaukaskattsins) úr þremur prósentum í sex en ekki fimm eins og áður hafi verið áformað.

Mjölnir segir líka frá því þ. 14. febr. Að frést hafi að stærsti liður verklegra framkvæmda á vegum bæjarsjóðs Siglufjarðar á fjárhagsárinu 1964 verði ryðskröpun Búkollu, en kaup hennar munu hafa verið mjög umdeild.

Skondin og kannski svolítið neyðarleg leiðrétting sem birtist í sama blaði og fréttin um  að sækjast eftir að Landsbankinn opnaði útibú á Siglufirði.

Snorri Pálsson. 

F. á Möðruvöllum í Hörgárdal 4. febr. 1840, d. 13. febr. 1883. For.: Páll Jónsson (f. 27. ágúst 1812, d. 8. des. 1889) síðast prestur í Viðvík og 1. k. h. Kristín Þorsteinsdóttir (f. 20. júlí 1810, d. 14. maí 1866) húsmóðir. Bróðir Kristínar 1. k. Einars B. Guðmundssonar alþm. K. (22. sept. 1865) Margrét Ólafsdóttir (f. 30. júlí 1839, d. 17. júní 1926) húsmóðir. For.: Ólafur Gottskálksson og k. h. Kristín Sveinsdóttir. Börn: Eggert (1866), Kristín (1867), Sigurlaug (1869), Páll (1870), Ólafur (1873), Einar (1875), Gamalíel (1879).

Verslunarmaður á Skagaströnd og Hofsósi. Verslunarstjóri á Siglufirði frá 1864 til æviloka. Var brautryðjandi um síldveiðar í nót og niðursuðu matvæla ásamt Einari B. Guðmundssyni mági sínum.

Alþm. Eyfirðinga 1874-1880.

Nú um þessar mundir eru eitthundrað ár liðin síðan hingað flutitist rúmlega tvítugur maður og tók við faktorsembættinu við Siglufjarðarverzlunina. Þessi maður var Snorri Pálsson. Hann starfar hér í rúm 19 ár. Það getur ekki talizt langur tími í ævi eins byggðarlags, en þó eru sporin, sem hann skilur eftir hér, dýpri og greinilegri en flestra, ef ef ekki allra annarra.

"Sigurður á Balaskarði, sem var vinnumaður hans um tíma, gefur okkur í bók sinni, allgóða innsýn í daglegt líf hér í Siglufirði fyrir 90 árum. Eitt vorið vofði hungurdauði yfir sem oftar, hafþök af ís fyrir öllu Norðurlandi. Þá er það Snorri sem telur kjark í menn. Hann hafði veitt því athygli, að smáufsi gengur inn á fjörðinn á hverju vori, og treysti því að svo muni enn verða. Hann lætur vinnumenn sína draga fyrir dag eftir dag við sandinn innan á eyrinni og eitt kvöldið er heppnin með. Þá fæst talsvert af smáufsa í nótina. Hann lætur skipta veiðinni jafnt milli allra heimila í Siglufirði. Þessi framkoma lýsir Snorra vel, í fyrsta lagi þorir hann að treysta á reynslu sína og dómgreind, og jafnframt lítur hann svo á, að í raun og veru séu allir Siglfirðinigar ein fjölskylda, sem á að standa saman í blíðu og stríðu. Enda framkvæmir hann öll sín morgue baráttu og áhugamál með því að virkja mátt samvinnu og samtaka.

Hann lýsir því fyrir Sigurði að hyggilegra sé fyrir útivegsmenn að eiga hluti í fleiri en einu skipi heldur en að vera hver með sitt skip, því þá sé áhættan minni, þótt tjón verði".

Þannig hefst greinin í marsblaði NEISTA þar sem þess er minnst að 100 ár eru líðin síðan Snorri Pálsson fluttist til bæjarins, sem þýðir auðvitað að nú hljóta þau að vera orðin 150. Lítið hefur farið fyrir umfjöllun um þennan merka mann í allt of langan tíma, en hann á það svo sannarlega ekki skilið af okkur siglfirðingum að nafn hans falli í gleymsku og dá.

Sjá: http://www.sild.is/ahugavert/greinar/fyrsti-sildarsaltandinn---snorri-palsson/  

Í marsmánuði segir Mjölnir frá sýningu Leikfélags Siglufjarðar á "Á útleið" eftir enska höfundinn Sutton Vane. Skrifin verða þó að teljast gagnrýni, en enginn ritar þó undir þau.

"Leikfélag Siglufjarðar hefur að undanförnu sýnt sjónleikinn "Á útleið" sem er þekktasta verk þessa höfundar, enda er hér tekið til meðferðar sígilt efni á sérstæðan og skemmtilegan hátt. Meðferðin á þessu leikriti er Leikfélagi Siglufjarðar til mesta sóma, í heild séð er verkið vel af hendi leyst og hvergi hleypur snurða á þráðinn; leikendur eru samtaka hópur. Lengst á sviðinu er Sigurður Geirsson í hlutverki Priors. Þetta er ekki auðvelt hlutverk, en Sigurður kemst vel frá því. Bezt gengur honum að túlka mestu geðshræringuna hjá manninum, helzt væri hægt að finna að honum í fyrsta þætti, meðan hann ekki er í alltof mikilli geðshræringu.

Næst kemur á sviðið frú Banks, nei, afsakið, frú Cliveden-Banks, ensk yfirstéttarkellíng, sem ekki á sinn líka á Íslandi. Þess vegna er heldur ekkert auðvelt að túlka hana, hennar orðfæri og hegðun stafar ekki af venjulegu monti, frekju og hroka, heldur koma þarna fram eiginleikar, sem okkur eru mjög framandi og engin furða þótt Ása Þórarinsdóttir eigi fullt í fangi með túlkunina. Friðrik Stefánsson leikur séra Duke af prestlegri hlýju. Greinilegt var, að handarmein háði Friðriki í leiknum, en samt er leikur hans mjög þokkalegur. Þórarinn Hjálmarsson sýnir það, að hann er einn af okkar traustustu leikurum og skilar sínu hlutverki prýðilega. Beztur er hann samt í fyrsta þætti, og skemmtilega skilar hann lokaorðum þess þáttar. "Villingana", leika Magðalena Jóhannesdóttir og Ingimar Þorláksson. Magðalena leikur sitt hlutverk vel og skörulega að venju, Ingimar sýnir líka góðan leik, en málfar háir honum nokkuð. Kristín Baldvinsdóttir lék frú Midget milt og móðurlega. Í leik hennar var hvergi veikur punktur, henni tekst að gera eðlilegan stíganda í leikinn og þannig verður síðasta senan jafnframt sú bezta. Eiríkur J. B. Eiríksson leikur Lingley, fjármálamann, frá Lingley & Co. með takmarkaðri ábyrgð. Lingley er harður maður og þarf hressilega túlkun, sem hann og fær hjá Eiríki. En það þarf góðan leikara til að láta svona rnann bugast jafntrúlega og Eiríki tekst. Ekki má gleyma rannsóknardómaranum, sem Guðmundi Bjarnasyni tekst vel að túlka. Á bak við alla leikendur sjá um við hinn reynda leikstjóra, Ragnhildi Steingrímsdóttur, þótt hvergi komi hún fram á sviðinu. Að baki svona sýningu liggur mikil vinna og fórnfús, ekki aðeins leikaranna, sem þó leggja líklega mest af mörkum, heldur og líka fjölmargra aðstoðarmanna. Leikfélag Siglufjarðar á því miklar þakkir skildar fyrir að hressa upp á hversdagsleikann hjá okkur með svona sýningu. En okkur finnst það vera of mikið tómlæti, að ekki skuli hver ferðafær maður fara og njóta þessarar skemmtunar, og sýna þar með að það sé metið sem vel er gert".

Innri-höfnin.

Mun betur gengur nú að dýpka innrihöfnina heldur en fyrripartinn í vetur. Er óhætt að fullyrða að áhöfnin á Leó hefir sýnt mikla þolinmæði og þrautseigju þó ekki gengi sem bezt, en sem sagt, verkinu miðar sýnu betur nú.

Rafveitan.

Nýlega var undirritaður nýr samningur milli rafmagnsveitna ríkisins og Rafveitu Siglufjarðar um raforkusölu til Ólafsfjarðar og Fljóta. Er hinn nýi samningur mun hagstæðari þeim sem áður gilti. Tryggvi Sigurbjarnarson rafveitustjóri, og Áki Jakobsson lögfr., önnuðust samningsgerð fyrir Rafveitu Siglufjarðar.

Róðrar.

Einungis 3 stærri bátar hafa róið héðan upp á síðikastið: Hringur, Strákur og Hjalti. Afli hefur verið misjafn.

Grjótkvörnin.

Starfsmenn Rauðku hafa unnið að því í vetur að endumýja og gera upp hina miklu grjótkvörn,

sem keypt var á sl. ári. Er gripurinn sem nýr efttir aðgerðina, og mun hún ekki hafa kostað mikla peninga. Afköst munu vera um 50 tonn á klst., og harpar hún mulninginn sjálf í 3 stærðir.

Sunna h.f.

er að endurbyggja bryggjuhús sitt og einnig bryggju undir húsinu.

S.R.

Allmargir starfsmenn SR. fóru nýlega austur til Seyðisfjarðar og munu þeir annast bryggjusmíði þar fyrir SR. Verkstjóri er Páll Jónsson.

Baldur Eiríksson

tók við starfi hinn 1. marz, sem forstjóri hins nýja Útgerðarfélags Siglufjarðar h.f.

Tunnuverksmiðja ríkisins

hefur nú óskað eftir tilboðum í að rífa og fjarlægja Tunnuverksmiðjurústina. Teikningar af nýrri verksmiðju eru fullgerðar, og hafa verið lagðar fyrir bæjarráð. Rfkh. Steinbergss. hefur gert þær.

Byggingafulltrúi

hefir nýlega lokið við tillögur að nýju skipulagi fyrir suðurbæinn. Tillögurnar eru athyglisverðar, og hafa þær verið sendar skipulagsstjóra.

Skíðamót

hélt Skíðafélag Sigluf jarðar, Skíðaborg, laugardaginn og. sunnudaginn sl. Mótið var haldið í Skarðsdal. Veður var gott.

Mjólkurslagur.

Eftir komu Drangs frá Akureyri, tvisvar í viku, má sjá biðraðir við mjólkurbúðirnar í bænum. Það er staðreynd, að flöskumjólkin er svo miklu betri vara en brúsamjólk frá Sauðárikróki, að menn vilja mikið á sig leggja til að ná í hana.

K.F.S.

Allt bendir til að KFS geti ekki í bráð haldið áfram smíði verzlunarhúss síns við Ráðhústorg. Loforð sem félaginu voru gefin um lán munu hafa verið svikin.

Hafnarkraninn

svonefndi hefir verið settur á heljarmikinn dráttarbíl sem bærinn keypti í fyrra.  Undanfarna daga hefir kraninn unnið við grjótnám og hefur hann og bíllinn reynst mjög vel.

Leikstarfsemi.

Þrjú leikrit hafa verið sýnd hér í vetur. Tvö af skólanemendum og nú síðast "Á útieið", eftir Subton Vane, sem leikfélagið sýndi. Leikfélagið fór nú um helgina til Sauðárkróks með leikinn.

Höfnin.

Skipakomur hafa verið fáar upp á síðkastíð.

Ráðsmaður.

Starf ráðsmanns við Sjúkrahús Siglufjarðar hefir verið auglýst laust til umsóknar.

Fiskþurrkun.

Henriksenbræður eru að koma fyrir fiskþurkunartækjum í bryggjuhúsi sínu.

Niðurlagningaverksmiðja SR

tók að sér að flaka síld úr 900 tunnum fyrir Svein Benediktsson.

Gatnagerð.

Vegna þess hve tíð var stirð í fyrrahaust var ekki hægt að ljúka við ýmsar framkvæmdir, sem

bærinn hafði á prjónunum. Nú hefur aftur á móti viðrað svo vel, að unnið er að því að lengja Fossveginn í norður, og einnig er verið að koma fyrir holræsum í Hólaveg og Eyrargötu.

Skarðsvegurinn.

Þórhallur Björnsson sem staddur er í Reykjavík, fékk tvo menn til þess að fara upp í Siglufjarðarskarð til þess að kanna, hvort mikið verk væri að ryðja snjó af veginum. Mennirnir töldu verkið taka a.m.k. 4-5 sólarhringa. Mun nú vera í athugun, hvort í þetta verður ráðizt.

Bæjarstjóri

upplýsti á síðasta bæjarstjórnarfundi, að a.m.k. 12 íbúðir myndu verða í smíðum hér á þessu

ári.

Árshátíð Gagnfræðaskóla Siglufjarðar

verður haldin n.k. laugardag. Samkvæmt áreiðanlegum heimildarmönnum í IV. bekk, er álitið að til hennar þurfi 600 brauðsneiðar, 450 pönnukökur, 300 smákökur, og 50 tertur. Eftir þessu er búist við allmiklum mannfjölda þar sem ekki þarf nema 2 brauð og 5 fiska til að metta 5000

manns.

Steypuvinna.

Það þykir tíðindum sæta, að á þessum árstíma skuli vera unnið að því að steypa hús hér í

Siglufirði. Í gær var verið að steypa upp kjallara íbúðarhúss Stefáns Þór Haraldssonar.

Skíðafélag Siglufjarðar Skíðaborg,

mun ætla að senda 23 ikeppendur á landsmót skíðamanna, sem verður á Isafirði um páskana.

Afmæli

75 ára 4. marz, Hallgrímur Jónsson, Hólavegi 14.

70 ára 6. marz, Skafti Stefánsson, Nöf.

70 ára 12. marz, Gunnlaugur Guðjónsson, Reykjavík.

Einherji segir frá fuglatalningu í marsblaðinu sem kennarinn Guðbrandur Magnússon stóð fyrir og hefur að öllum líkindum líklega verið árviss.

Fýll 1 

Dílaskarfur 5

Hávella 114

Æðarfugl 250

Tjaldur 1

Sendlingur 4

Svartbakur og hvítmávur 700

Bjartmáfur 8

Rita 20

Haftyrðill 6

Langvía 3

Teista 6

Hrafn 10

Snjótittlingur 106

Talningin var gerð meðfram sjónum, frá Staðarhóli, austan fjarðarins, og út Landsenda, vestan fjarðarins. Hiti var 2 stig, þykkt loft og þoka á fjöllum. Norðaustlæg átt, 2-3 vindstig. Gekk á með lítils háttar éljum einkum milli kl. 10 og 11, og var þá vont skyggni. Mikill jafnfallinn snjór var á jörðu, og snjóaði mest 2. jóladag og aðfaranótt hans. Ár og lækir voru undir snjó. Gangfæri vont. Með mér í talninguinni voru þrír ungir menn, sem allir eru sérlega glöggir og þekkja vel fugla. Margt af fuglunum þekktum við í sjónaukum, sem við höfðuim meðferðis.

Siglufirði, 29. des. 1963.

Guðbrandur Magnússon.

3. apríl sagði Mjölnir frá því að á annan páskadag var opnuð í Æskulýðsheimilinu sýning á munum sem unglingar hafa unnið að í tómstundum al. vetur.

Margt mjög vel gerðra muna og mynda var á sýningu þessarri og gaf þar að líta ágætt sýnishorn of árangri þeirra leiðbeininga, sem þar hafa farið fram á vegum Æskulýðsráðs.

Allmargir gestir voru viðstaddir opnun sýningarinnar og voru þar fluttar

nokkrar ræður og fimm unglingar lásu upp úr verkum Tómasar Guðmundssonar og Daviðs Stefánssonar.

Júlíus Júliusson er forstöðumaður Æskulýðsheimilisins, en leiðbeinendur við tómstundagreinirnar hafa verið þau Margrét Hallsdóttir, Jóhannes Þórðarson og Ragnar Páll Einarsson.

Hann hét Aage Boyum Johansen og var fæddur í Aabenraa á Suður-Jótlandi en flutist til Íslands um eða strax eftir seinna stríð. Hann var menntaður mjólkurfræðingur ytra en vann lengst af sem kafari og gerði út dýpkunarskipið Björninn ásamt félaga sínum Birni Þórðarsyni um árabil. Gaman væri að fá upplýsingar um hvort hann kom e.t.v. upphaflega til Siglufjarðar til að vinna við Hólsbúið. Johansen eins og hann var oftast kallaður lést þ. 9. júní árið 1994.

Happdrætti DAS var stofnað árið 1954 og fór fyrsti útdráttur fram í júlí það ár. Dregnar voru út 6 bifreiðar af þeim 9 sem fluttar voru inn til landsins í það sinn, en á þessum tíma voru margskonar viðskiptahöft, boð og bönn í gildi sökum gjaldeyrisskorts. Svo voru miðarnir prentaðir í fánalitunum. Ásgeir Ásgeirsson, þáverandi forseti landsins, tók við fyrsta miðanum sem seinna skilaði honum plötuspilara í vinning.

Á fyrstu árunum voru vinningarnir af mörgu tagi s.s. glæsibifreiðar, góðhestar, trillur, landbúnaðartæki, farmiðar til utanlandsferða og seinna komu raðhús og einbýlishús. Fyrsta DAS-húsið var dregið út áðið 1956, íbúð í raðhúsi við Ásgarð í Reykjavík að verðmæti 350.000 krónur.

Húsin voru sýnd almenningi og reyndust sýningarnar svo vinsælar að takmarka þurfti aðgang sumar helgar. Þetta voru merkilegar sýningar að því leyti að húsin voru sýnd fullbúin með nýjustu húsgögnum og vönduðum innréttingum. Þarna var því kjörið tækifæri til að sjá hvað var í tísku. Á veggjum voru oftast myndverk eftir Atla Már (hönnuð Ópal pakkans). Auglýsingin hér að ofan tilheyrir aprílúrdrætti hjá DAS.

-

Pólitíkin hefur löngum tekið á sig flestar mögulegar myndir og ein þeirra birtist í Siglfirðingi föstudaginn 10. apríl í bundnu máli unir fyrirsögninni. "Okkar skáld á atómöld"

Þ. 10 apríl var Siglufjarðarskarð opnað og hélst opið í heila 20 tíma. All margir siglfirðingar höfðu lagt leið sína til Sauðárkróks á Sæluvikuna en komust fæstir akandi til baka. Þegar skarðið lokaðist vegna snarprar norðanáttar og hríðarbyls, vildi ekki betur til en svo en að nokkrir bílar festust þá í snjónum og var lík í einum þeirra sem flytja átti til Skagafjarðar. Daginn eftir var gerður út leiðangur og líkið borið yfir til Fljóta og mun það hafa verið hin mesta mannraun.

Mjölnir segir frá því í maí að tveir ungir Siglfirðingar hafi lokið fiskimannaprófi frá Stýrimannaskólanum í Reykjavík, þeir Hjalti Björnsson Einarssonar og Arngrímur Jónsson Guðjónssonar. Ennfremur þrír burtfluttir Siglfirðingar búsettir í Vesrmannaeyjum fiskimannapófi frá sama skóla. Það munu hafa verið þeir Steingrímur Arnar og bræðurnir Steingrímur Dalmann og Þórður Rafn Sigurðssynir Jakobssonar frá Dalabæ.

Mjölnir segir einnig frá því að "Gestur Fanndal hefur að undanförnu verið að breyta rækilega innréttingu og fyrirkomulagi á verzlun sinni. Vaxandi umsetning hjá Gesti, einkanlega í kjötvörum, samhliða tilkomu nýrrar tækni í matvörusölu, er þess valdandi, að hann flytur matvöruna suðurhluta verzlunarinnar, sem er rúmbetri. Mun þar verða margt lystugt að fá, bæði súrt og frosið. Þar verða líka á boðstólum djúpfrystir óvextir og grænmeti, en Gestur er frumkvöðull að verzlun með slíkt lostæti í Siglufirði".

Verslun Gests Fanndal varð 30 ára árið 1964.

Skarðsmótið var að venju haldið um Hvítasunnuna og voru þátttakendur alls 71, eða fleiri en nokkru sinni áður. Mótið fór fram í ágætis veðri og mesta athygli vakti tvöfaldur sigur Sigríðar Júlíusdóttur í svigi og stórsvigi kvenna.

Úrslit í svigi karla urðu sem hér segir:

1. ( 3) Samúel Gústafsson, Í

2. (39) Reynir Brynjólfss. A

3. (37) Ásgrímur Ingólfss., S

4. ( 9) Ivar Sigmundsson, A

5. (34) Jóhann Vilbergsson, S

6. (28) Kristinn Benediktss., Í

Aðeins tvær af fimm keppendum luku keppni í svigi kvenna og varð Sigríður Júlíusdóttir frá

Siglufirði fyrst á tímanum 41.6 + 44.9 = 86.5 sek. Önnur varð Kristín Þorgeirsdóttir, einnig frá Siglufirði á tímanum 39.8 + 86.6 = 126.4 sek.

Íslandsmeistarinn, Árdís Þórðardóttir varð úr leik, en hinar tvær luku ekki keppni.

Úrslit í stórsvigi karla urðu sem hér segir:

1. Jóhann Vilbergss. S. 88.3

2. Kristinn Benediktsson í 90.4

3. Svanberg ÞórSarson Ó 96.4

4. Hafsteinn SigurSsson Í 96.5

5. Hjálmar Stefánsson S. 97.6

6. Björn Þór Ólafsson Ó. 100.8

Í stórsvigi kvenna varð Sigríður Júlíusdóttir S. fyrst á tímanum 76.4 sek., önnur varð Árdís Þórðardóttir, S., á tímanum 78.5 sek., og þriðja varð Karolína Guðmundsdóttir, R., á tímanum 79.8 sek. Kristín Þorgeirsdóttir hafði rennt sér á mjög góðum tíma en datt illa rétt við markið og lenti því í fjórða sæti.

Í karlaflokki í alpatvíkeppni urðu úrslit þessi:

1. Jóhann Vilbergss. S. 6.01

2. Krist. Benediktss. Í 9.69

3. Reynir Brynjólfs. A 19.36

4. Ívar Sigmundss. A 19.87

Í svigi unglinga 12-14 ára voru keppendur 9, þar af 5 frá Siglufirði.

Úrslit urðu þau, að fyrstur varð Eyþór Haraldsson, R., á tímanum 28.5 + 27.0 = 55.5

sek. Annar varð Tómas Jónsson R. á tímanum 28.5 + 27.6  = 56.1 sek. Og þriðji varð Kristján Bjarnason, S., á tímanum 35.0 + 31.5 = 66.5 sek.

Bæjarstjórn Sigluf jarðar kom saman til fundar 12. júní sl. eftir rúmlega mánaðar fundahlé og var því ýmsum mál á að liðka raddböndin, enda óspart gert að vanda. Einn bæjarfulltrúinn krotaði á blað undir orðaflóðinu:

Hér er mikið málaþref,

mitt er lúið eyra.

Sofna mun ég sjálfsagt ef,

sungið verður meira.

Haldið var upp á þjóðhátíðardaginn 17 júní að venju, en undirbúningur hafði þá staðið yfir um nokkurst skeið. Að honum stóð meðal annars sérstök hátíðanefnd sem í voru fjórir menn, tilnefndir hver af sínum stjórnmálaflokki og sá fimmti af bæjarstjórn. Þessir menn sátu í nefndinni: Af hálfu Sjalfstæðisflokksins Halldór Kristinsson, héraðslæknir, og var hann formaður nefndarinnar, af hálfu Framsóknarfloikksins

Guðmundur Hannesson bæjarfógeti; af hálfu Alþýðuflokksins Erlendur Þorsteinsson, framkvæmdastjóri; af hálfu Sósélistaflokksins Þóroddur Guðmundsson, alþingismaður; og

af hálfu bæjarstjórnar Þormóður Eyólfsson, ræðismaður.

Siglfirðingur segir frá því í júníblaðinu að laugardaginn 20. júní verði haldið tvíburabrúðkaup á Siglufirði. Þá muni verða gefin saman í hjónaband af sr. Ragnari Fjalar Lárussyni, ungfrú Þórleif Alexandersdóttir Hlíðarvegi 31, og Daníel Baldursson,Suðurgötu 65. Einnig ungfrú

Kristin Baldursdóttir Suðurgötiu 65, og Jóhannes Friðriksson Hvanneyrarbraut 74.

Ný verzlun! - Tómstundabúðin h.f.

Ný verzlun hefur nýlega tekið til starfa hér. Er það Tómstundabúðin, sem er til húsa í

Aðalgötu 20, þar sem áður var "Litla Búðin". Hlutafélag stendur að verzluninni og er Júlíus Júlíusson forstöðumaður búðarinnar. Þarna eru á boðstólum alls konar tómstundavörur, veiðiáhöld, ljósmyndavörur og frímerkjavörur, að ógleymdum fiskum og fiskabúrum, með öllu tilheyrandi.

Einherji 30 júní 1964.

6. júlí kom Siglfirðingur SI-150 sem var fyrsti skuttogari íslendinga til Siglufjarðar. Hann var smíðaaður í Noregi 280 tonn og í eigu samnefnds hlutafélags. Áhönin var 13 manns, allt siglfirðingar. Ætlunin er að skipið haldi strax á síldveiðar fyrir norðurlandi.

Skipstjóri á Siglfirðingi SI-150 verður Páll Gestsson, 1. stýrimaður Axel Schiöth, og 1. vélstjóri Agnar Þór Haraldsson, allt ungir Siglfirðingar. Framkvæmdastjóri Siglfirðings h.f. er Eyþór Hallsson. Framangreindir aðilar ásamt Kaupfélagi Siglfirðinga, eru og helstu hluthafar þessa fyrirtækis.

Í sama blaði og sagt var frá aðalfundi Slysavarnarfélagsins VÖRN þar sem Þórhalla Hjálmarsdóttir flutti frumort kvæði, var frétt um að boranir eftir heitu vatni í Skútudal væru hafnar.

Mjölnir segir frá því að "mánudaginn 17. ágúst var haldin í Sjómannaheimilinu á Siglufirði ráðstefna hernámsandstæðinga á Siglufirði. Formaður héraðsnefndar, Hlöðver Sigurðsson setti fundinn og tilnefndi Benedikt Sigurðsson kennara sem fundarstjóra. Því næst flutti Gunnar Rafn Sigurbjörnsson yfirgripsmikið og skörulegt ávarp. Þá flutti Hlöðver Sigurðsson stutt ávarp, en því næst sagði Hjörtur Guðmundsson kennari í Reykjavík fréttir frá síðustu Keflavíkurgöngu og lét fylgja nokkur hvatningarorð. Þá var kosið í héraðsnefnd og hlutu kosningu: Hlöðver Sigurðsson skólastjóri, Anna Magnúsdóttir frú, Trausti Árnason gagnfræðaskólakennari, Guðmundur Jónasson forstjóri og Gunnar Rafn Sigurbjörnssonstud. mag. Varamenn voru kosnir: Guðrún Albertsdóttir frú og Kristján Sigtryggsson smiður. Var héraðsnefnd falið, að skipuleggja, ef hægt væri hópferð á landsfund hernámsandstæðinga,sem haldinn verður um fyrstu helgina í september að Skjólbrekku í Mývatnssveit. Hernámsandstæðingar eru nú um þessar mundir að skipuleggja samtök sín og undirbúa landsfundinn, sem nú í fyrsta skipti verður haldinn norðanlands. Að lokum sátu menn nokkra stund yfir kaffi og röbbuðu saman. Ríkti mikill einhugur og áhugi á fundinum".

Í sama blaði er góðlátleg en þó svolítið kaldhæðnisleg grein um björgunarafrek bæjarstjóra.

22. ágúst snjóaði talsvert í fjöll og féll þá snjóflóð í Siglufjarðarskarði og lokaði veginum, enda var smjóþykktin þar u.þ.b. þrjár mannhæðir.

Á bæjarstjórnarfundi sem haldinn var þ. 27. ágúst lagði Alþýðubandalagið fram eftirfarandi tillögu:

"Bæjarstjórn samþykkir að láta hefja þegar í haust byggingu útgerðarhúsnæðis við Innrihöfnina. Skal þar vera beitingarpláss, veiðarfærageymslur, kæld línugeymsla og rými fyrir fisksöltun og lítinn þurrkunarklefa. Skal stærðin miðuð við, að þetta húsnæði nægi tveim stórum línubátum og 6-8 smærri bátum".

Í septemberblaði Einherja sagði frá tillögu sem lögð var fram á bæjarstjórnarfundi um athugun á byggingu skipasmíðastöðvar á Siglufirði.

A fundi sínun þ. 27. ágúst sl. samþykkkti bæjarstjórn Siglnfjarðar eftirfarandi tillögu:

"Bæjarstjórn samþykkir að láta nú þegar fara fram undirbúningsathuganir á byggingu skipasmíðastöðvar í Siglufirði, sem byggt gæti allt að 400 lesta stálskip, og dráttarbraut er gæti veitt skipuni af sömu stærð viðgerðir og aðra venjulega þjónustu.

Um miðjan sept. strandaði stór borgarísjaki 7-8 sjómílur úti fyrir Siglufirði, 20-40 metra hár og 100-150 metra breiður. Mun hann hafa sést vel frá bænum þar sem hann bar yfir Siglunesið og leit út eins og hvít eyja.

Lið K.S. sem vann Norðurlandsmeistaratitilinn 1964

Þ. 27. sept. urðu KS-ingar Norðurlandsmeistarar í knattspyrnu. Í úrslitaleiknum keppti liðið við Þór frá Akureyri á Akureyrarvelli og vann með þremur mörkum gegn einu.

17. okt er sagt frá þvík í Vísi að lokið sé við endurbyggingu og stækkun hafnarbryggjunnar, en vinna við hana hófst á árinu 1957. Bryggjan sé nú um 7.000 fermetrar að flatarmáli og því ein af stærstu bryggjum landsins.

20. okt. er sagt frá því í Mjölni að um nýliðna helgi hafi verið lokið við að slá upp bitum fyrir palli nýju brúarinnar yfir Hólsána og ganga frá járnalögnum. Sé nú beðið eftir steypuveðri, en kalt hafi verið í síðustu viku. A. m. k. hálfur mánuður til þrjár vikur munu síðan líða frá því að brúin verður steypt og þar til umferð verður leyfð um hana.

Minnkandi síldveiði og að sama skapi vaxandi atvinnuleysi var til þess að litið var í ýmsar áttir eftir hugmyndum sem leitt gætu til aukinnar fjölbreytni í atvinnulífinu.

Mjölnir segir frá því 13. nóv. að Gestur Fanndal kaupmaður hafi samið um það við Vestanflug, þ. e. eiganda Ísafjarðarflugvélarinnar að hafið verði reglubundið flug til Siglufjarðar og hún fljúgi hingað a. m. k. einu sinni í viku þegar flugfært verður hingað í vetur. Hefur hann farið þess á leit við bæjarstjórn, að hún láti moka flugvöllinn á föstudagsmorgnum þegar þess gerist þörf. Samkvæmt upplýsingum Gests getur flugvél þessi flutt hingað 5 farþega í hverri ferð, ásamt farangri, en til baka fjóra farþega og farangur eða flutning. Mun hún flytja hingað póst, grænmeti, banana o. fl. eftir því

sem til fellur. Með því að flytja þessar vörur á þennan hátt, yrði t. d. grænmeti og ávextir 2 kr. ódýrara pr. kg. en að kaupa á þær flugfragt til Akureyrar og flytja þær þaðan með Drang. Vörurnar yrðu betri, og rýrnun yrði engin. Hjá farþegum mundi sparast heill dagur, miðað við að fljúga til Akureyrar og sigla síðan með Pósbátnum Drang til Siglufjarðar.

14. nóv. var nýtt bókasafnshús vígt á neðstu hæð fyrirhugaðs ráðhúss Siglufjarðar. Bæjarstjórinn Sigurjón Sæmundsson afhenti stjórn safnsins húsnæðið þá til fullrar afnota og var bókasafnið þar með komið í eigið húsnæði í fyrsta sinn eftir að hafa verið víða til húsa frá stofnun þess.

Á myndinni hér að ofan eru þeir sem tóku fyrstu skóflustunguna af Ráðhúsi Siglufjarðar.

Auglýsingin hér að ofan birtist í Einherja 25. nóv. þar sem reglur um útivist barna og unglinga voru skýrðar þannig að ekkert færi á milli mála hvenær átti að koma inn í háttinn, en eflaust hafa þær verið teygðar og togaðar til árið 1964 eftir þörfum og smekk rétt eins og gert er í dag. 

28. September var öllum starfsmönnum bæjarins sagt upp í hagræðingarskyni en endurráðnir aftur núna í nóvember upp á sömu kjör.

Og desember gekk í garð, jólin nálguðust, verslanir bæjarins fóru að auglýsa jólavarninginn og auðvitað að senda bæjarbúum jólakveðjurnar.

Á þessum tíma eru umboðsmenn Olíufélagsins Skeljungs hf. Eyþór Hallsson og Olíufélags Íslands hf. eða BP. Andrés Hafliðason. Um jólin eiga líka allir að vera vinir og þessir heiðursmenn sýndu það með því að auglýsa í Mjölni þrátt fyrir að vera staðsettir allt annars staðar í pólitíkinni.

Og það er að sjálfsögðu í Mjölni sem síðan er svona rauðlituð.

Einherji birtir mynd af Steingrími Lillendal þar sem hann vinnur að setningu jólablaðsins í Siglufjarðarprentsmiðju, en hann var þá við nám þá hjá Sigurjóni bæjarstjóra

Það er svo auðvitað við hæfi að rifja það upp í desembermánuði að Sigurjón mun hafa haft 12 lærisveina meðan hann rak prentsmiðjuna, en þeir eru í öfugri tímaröð:

Sigurjón Ingvarsson, Birgir Ingimarsson, Gunnar Trausti, Magnús Hilmarsson, Árni Jörgensen, Karl Lillendal, Steingrímur Lillendal, Ottó Guðlaugsson og Sigurður Þorkelsson.

En því miður vantar þrjú nöfn á listann sem gaman væri að bæta inn á hann ef einhver hefur upplýsingar um hver þau eru.

Neisti sagði m.a. frá málverkasýningu ungs og efnilegs siglfirðings í jólablaði sínu.

Siglfirðingur skartaði þesari fallegu jólamynd á forsíðunni, en því miður var hvergi neitt að finna í blaðinu um hver var höfundur hennar.

Heimildir: Siglfirskur annáll Þ. Ragnars Jónassonar, Morgunblaðið, Vísir, Alþýðublaðið, Siglufjarðarbókin, Siglfirðingur, Einherji, siglo.is, Ljósmyndasafn Siglufjarðar, althingi.is

968. Það var seinustu viku í septembermánuði þetta árið að ég sá fyrstu jólaseríurnar þar sem þær voru komnar upp á girðingu og út í glugga við Álfhólsveginn í Kópavogi.

"Það á aldeilis að taka jólin snemma hjá þessum jólabörnum" hugsaði ég með mér.

Jólin eru vissulega tími gleði og samverustunda eða eiga alla vega að vera það, líka ljóss og friðar, óteljandi pakka undir ofhlöðnu jólatrénu og svo kýlum við vömbina út af hrokafullum diskum af jólakjöti ásamt viðeigandi meðlæti, malti og appelsíni plús ábót og kemur auðvitað brauðterta, ís og ávextir á eftir.

Og svo allt nammið maður, vááááá, - gaman, gaman!

Æðislegur tími, sérstaklega ef við horfum á jólin í gegn um þá gerð af "Disneygleraugum" sem gjarnan eru notuð til að glimmergera þessa síðustu daga ársins og fáeina til viðbótar fram á það næsta.

Jólin kosta þjóðina átta milljarða króna í ár fyrir utan vask ef spá Rannsóknarseturs verslunarinnar gengur eftir. Átta milljarðar samsvara því að hvert mannsbarn eyði um þrjátíuþúsund krónum í jólin og eru þá allir taldir, ómálga börn sem elliær gamalmenni.

Það segir manni að þeir sem raunverulega borga jólin þurfi að punga út talsvert meira fé.

Finna má spurninuna víða á netinu og svör við henni sem eru allt frá engu og upp í hálfa milljón eða svo. Margir nefna 100 til 300 þúsund.

Jólin eru líka íþyngjandi fyrir marga, því þau eru oft tími kvíða og þunglyndis, jafnvel örvæntingar og drungalegra hugsana. Neysluhyggjan er alls ráðandi og það er mikill þrýstingur á margan manninn sem bæði stenst hann illa og á svo enn erfiðara með að standa undir afleiðingunum.

Á jólunum skerpast líka andstæður fólksins í landinu eða hinna tveggja þjóða sem í því búa. Þeir fátæku verða þá ennþá fátækari, þeir einstæðu verða aldrei einstæðari og það er umhugsunarvert að það hringja aldrei fleiri í 1717 hjálparsíma Rauða krossins en einmitt á jólunum.

Eftir áramótin koma svo jólatimburmennirnir með auknum fjárhagserfiðleikum vegna óhófsins og metingsins þegar innistæðulaus glansmyndin fellur saman með brothljóðum.

Það er ekki laust við að maður veri bæði reiður og leiður þegar greinarkorn síðan í desember á síðasta ári dúkkar upp á skjáinn.

Kíkið endilega á: http://bleikt.pressan.is/lesa/jolakvidi-mun-ekki-geta-gefid-bornum-minum-neitt-a-adfangadag/ og lesið alla greinina.

Eru jólin kannski farin að "úrkynjast" svolítið?

Sérvalinn hópur smekkmanna hefur útnefnt jólagjöf ársins í ár sem er "nytjalist" og verður hugmyndin að teljast mikið og gott afturhvarf til raunveruleikans frá t.d. árinu 2011 þegar spjaldtölva var það sem hlaut tilnefninguna og aðeins voru liðin þrjú ár frá hruni.

Það var líka eftir því tekið að þá sat Eva Dögg Sigurgeirsdóttir markaðsráðgjafi í dómnefndinni, en hún er sambýliskona Bjarna Ákasonar eiganda Epli.is sem selur einmitt Apple-spjaldtölvur. Skrýtin tilviljun það. Líklega hafa sérfræðingarnir sem hafa vit fyrir þeim sem minna vita um hvað er mest "inn" þá stundina, lært sína lexíu af fjölmiðlaumfjölluninni sem varð í kjölfarið af því óheppilega vali og vilja bæta ímynd sína og ráð.

Bara gott um það að segja.

"Verið velkomin á jólahlaðborð og jólabrunch 2014 á Grand Hótel Reykjavík. Við tjöldum öllu til svo þið getið átt góða stund saman í aðdraganda jólanna, hvort sem það er með vinunum, vinnufélögunum eða fjölskyldunni.

Jólahlaðborðin fara fram í glæsilega skreyttum veislusölum og geta gestir valið á milli þess að hlýða á ljúfa tóna Bjarna Ara eða Helga Björns í syngjandi sveiflu".

Þannig auglýsir Grand Hótel. Verðið er kr. 9.900 föstudaga og laugardaga, en aðeins kr. 8.900 sunnudaga.

JÓLAHLAÐBORÐ í Perlunni er á 9.500 kr., 9.200 í Bláa Lóninu, 7.900 á Fjörukránni, 8.600 á Hótel Geysi og svo mætti lengi telja.

Jólatónleikar eru fyrir löngu orðnir órjúfanlegur hluti af aðdraganda jólanna og margir slíkir eru í boði um land allt. Þeir umfangsmestu þó hér á Reykjavíkursvæðinu sem eðlilegt er, því á suðvesturhorninu er jú stærsti kaupendamarkaðurinn.

Það er þó að öllum líkindum ekki hvorki andi jólanna eða köllun tónleikahaldara vegna fæðingarhátíðar frelsarans sem er hvatinn af þeim, heldur að sjálgsögðu aðeins vonin um beinharða peninga og skyndigróða.

Okkar ástsæli söngvari Pálmi Gunnarsson stendur fyrir tónleikunum "Gleði og friðarjól" í

Eldborgarsal Hörpu, og svo verða þeir auðvitað líka norðan heiða í núverandi heimabæ söngvarans Akureyri.

Nánast uppselt er í Hörpuna sem tekur 1.600 - 1.800 manns í sæti og ekki er ólíklegt að svipað sé uppi í Hofi sem tekur 510 manns. Ef ég reikna nokkurn vegin rétt þá ætti umræddur Pálmi að geta gert sér vonir um að selja miða fyrir u.þ.b. 28 millur.

Björgvin Halldórsson hugsar þó stærra því hann heldur sína "Jólagesti" í Laugardalshöllinni sem tekur um 2.800 manns í sæti ef mínar upplýsingar eru réttar. Miðaverð er breytilegt eftir svæðum eða allt frá 6.990 og upp í kr. 12.990. Hann auglýsir að uppselt sé á tónleikana, en hefur bætt við aukatónleikum sem er líka að verða uppselt á.

Ef við margföldum 2.800 manns sinnum tvennir tónleikar sem gera þá 5.600 manns, sinnum meðalverð miða sem er þá kr. 9.990, fáum við út kr. 55.944.000. Auðvitað er gríðarlegur kostnaður því samfara að halda tónleika af slíkri stærðargráðu sem "Jólagestir Björgvins" eru, en 56 millur er samt dágóð innkoma á einum degi.

Ég vil auðvitað taka það fram að reikningsaðferðin er ekki mjög nákvæm, en niðurstöðurnar hljóta samt að gefa sterka vísbendingu um jólatónleikabransann.

Þá eru ótaldir þeir Bubbi, Páll Rósinkrans og Margrét Eir, Sigríður Torlacius og Sigurður Guðmundsson, Stefán Hilmars, Jón Jónsson, Hátíð í bæ með þeim Helgu Möller, Guðrúnu Gunnars, Ragga Bjarna o.fl., Sætabrauðsdrengirnir, Borgardætur, KK og Ellen, Páll Óskar og Monika, jólatónleikar Symfó og einnig stormaði sveitamaðurinn Geimundur stjörnum prýddur inn á hinn Reykvíska jóla og sveiflumarkað í ár og svo mætti næstum því endalaust telja.

Eitt sagði mér þjónn sem starfaði í Naustinu sáluga að undantekningalítið hefði verið tap á rekstrinum ellefu mánuði ársins eftir að Kalli í Pelsinum keypti húsið, en þá hefði húsaleigan margfaldast. Svo hefði dæmið snúist við í desember, því jólahlaðborðin hefðu þá náð að snúa tapinu í gróða á ársgrundvelli þær þrjár vikur sem boðið hefði verið upp á þau.

Höfundur óskalags þjóðarinnar Bjartmar Guðlaugsson samdi jólabrag árið 1987 og komst jafn ágætlega að orði eins og við var að búast frá þeim orðheppna manni.

Þá desembernóttin leggst yfir daginn, með drunga og birtu í bland.

Og mannfólkið hræðist öll ógreiddu gjöldin, og allt er að sigla í strand.

Þá nauðungaruppboðin blómstra á ný, því eitthvað er alls staðar að.

En eitt er svo skrýtið við allt þetta basl, að Jesú bað ekki um það.

Þá velklæddir víxlarar musterin fylla, af fánýtu glingri og drasli.

Og mennirnir lenda á júrókard bömmer, svo nýjárið byrjar með basil.

Þá pabbarnir stressast en rukkarar hressast, því eitthvað er alls staðar að.

En eitt er svo skrýtið við allt þetta basl, að Jesú bað ekki um það.

Og leikfangahillurnar fyllast af morðóðum geimverum gerðum úr plasti.

Þar Svarthöfði, Skelector, He-man og Sira, sprengdu upp fjárhús úr basti.

Þá krakkarnir stressast og heildsalar hressast, því eitthvað er alls staðar að.

En eitt er svo skrýtið við allt þetta basl, að Jesú bað ekki um það.

-

967. Þann 14. nóvember s.l. var þess minnst að fimmtíu ár voru liðin síðan bókasafnið á Siglufirði flutti inn í núverandi húsnæði og af því tilefni var verið sett upp sýning á munum úr sögu Karlakórsins Vísis. Þar hittist væði vel og skemmtilega á, en ekki er þó víst að allir átti sig á því að Karlakórinn Vísir var formlega stofnaður árið 1924 og er því níutíu ára í ár.

Þarna er því í raun verið að minnast tveggja stórafmæla.

Um bókasafnið

Það mun hafa verið þ. 11. febrúar árið 1911 að sr. Bjarni Þorsteinsson lagði til á sveitastjórnarfundi að stofnað yrði lestrarfélag og vísir lagður að bókasafni í þorpinu. Það var samþykkt og fundurinn kaus sr. Bjarna, Jón Guðmundsson verslunarstjóra og Sigurð H. Sigurðsson kaupmann í sérstaka undirbúningsnefnd. Erfitt reyndist að afla fjár til bókakaupa, en 70 kr. styrkur mun hafa fengist úr landssjóði, kr. 150 úr hreppssjóði og kr. 25 úr sýslusjóði árið 1913 til verksins. Fyrstu bækurnar munu þó ekki hafa verið keyptar fyrr en árið 1915 og ári síðar komu þær tilbúnar frá bókbindara. Safnið taldi þá u.þ.b. 100 bindi og var komið fyrir í barnaskólahúsinu og skyldu útlán hefjast þ. 20. febrúar það ár. Þrátt fyrir að safnið væri ekki stórt í sniðum þótti átæða til að ráða sérstakann bókavörð og var Hannes Jónasson bóksali valinn til starfans, en hann var gagnfræðingur útskrifaður frá Möðruvallaskóla og að sögn ákaflega vel lesinn maður. Árið 1920 var lestrarfélaginu slitið og bærinn eignaðist safnið. Vegna plássleysis í barnaskólanum, m.a. vegna gríðarlega mikillar fjölgunar nemenda í ört stækkandi bæ, flutti bókavörðurinn Hannes Jónasson safnið heim til sín, en hann hafði þá nýverið byggt sér stórt hús við Norðurgötu númer 9. Þar var það til húsa fram til ársins 1925, en fékk þá inni í herbergi í Íslandsfélagshúsinu að Eyrargötu 5, en það var þá í eigu bindindisfélaganna í bænum. 1934 var safnið flutt á kirkjuloftið og var þar til húsa þar til það var flutt að Aðalgötu 25 um haustið 1937. Árið 1938 hljóp á snærið hjá siglfirskum bókaormum þegar bæjarstjórnin samþykkti að kaupa safn Guðmundar Davíðssonar á Hraunum, en það taldi alls 5.300 bækur og kaupverðið mun hafa verið 5.500 sem voru hreint ekki svo litlir peningar á þá daga. Árið 1939 varð að flytja safnið aftur, sennilega vegna plássleysis og nú var því komið fyrir í nýbyggðu húsi að Eyrargötu 3.

Eftir að síðari heimstyrjöldin hófst og með vaxandi dýrtíð var fyrst farið að taka gjald fyrir útlán á bókum safnsins. Árið 1944 var fyrst farið að ræða um byggingu ráðhúss á núverandi stað og var þá bókasafninu strax ætluð heil hæð. Aðdragandinn að því varð þó lengri en í fyrstu var ætlað og 1947 flutti safnið aftur í Aðalgötu 25. Í júní 1954 fékk bókasafnsstjórnin tilboð um að selja eða skipta út nokkrum gömlum guðsorðabókum og þar á meðal fyrstu útgáfu Passíusálmanna. Safnstjórnin þáverandi tó sé góðan tíma til athugunar málsins, sennilega m.a. vegna mjög þröngra fjárráða safnisins á þeim tíma, en til allrar hamingju var tilboði þessu hafnað.

Framkvæmdir við núverandi húsnæði hófust í ágústmánuði 1961 og safnið flutti þar inn 1964.

Um karlakórinn Vísi.

Aðalhvatamaður að stofnun Vísis og fyrsti stjórnandi hét Halldór Hávarðarson ættaður frá Bolungarvík. Undir hans stjórn hófu 24 menn að æfa saman raddaðan söng og kom sönghópurinn fyrst fram á söngskemmtun í barnaskólanum milli jóla og nýárs árið 1923 og á gamlárskvöld söng hann af svölum húss Helga Hafliðasonar við mikinn fögnuð bæjarbúa sem hylltu söngmennina ákaft. Eftir áramótin var farið að ræða stofnun kórs af meiri alvöru og var í framhaldinu kosin nefnd til að setja hinu nýja söngfélagi lög. Telst stofndagur hans vera 22. jan. 1924.

Því miður andaðist Halldór Hávarðason um vorið 1924 en Tryggvi Kristinsson kirkjuorgelleikari tók þá við söngstjórninni og annaðist hana allt til ársins 1929 þegar Þormóður Eyjólfsson tók við af honum.

Þormóður stjórnaði kórnum í 23 ár af miklum dugnaði og óhætt er að segja að hann hafi eflt hann og bætt með öllum tiltækum ráðum. Hann leitaðu m.a. upp góða söngmenn í öðrum héruðum eða jafnvel landshlutum og fékk þá til að flytjast til Siglufjarðar og syngja með kórnum. Góð dæmi um það eru m.a. Björn Frímans og Daníel Þórhalls. Þá fékk hann bróður sinn Sigurð Birkis söngkennara til koma til Siglufjarðar um tíma til að þjálfa kórfélaga. Sigurður Birkis mun vera fyrsti einsöngvari sem söng með karlakórnum Vísi. Óhætt er að segja að undir stjórn og leiðsögn þeirra bræðra hafi kórinn átt glæstan feril um langt árabil og verður þeim seint fullþakkað fyrir framlag sitt til siglfirskrar tónlistariðkunar.

Þormóður lét af kórstjórn árið 1954 þá sjötugur að aldri en við tók Haukur Guðlaugsson sem síðar varð söngmálastjóri kirkjunnar. Hans naut þó stutt við því Haukur fór erlendis til framhaldsnáms 1955 og eftir það varð talsverð lægð í starfseminni því ekki tókst að fá fastan söngstjóra. Vísir kom þó nokkrum sinnum opinberlega fram m.a. undir stjórn Pás Erlendssonar, Sigursveins D. Kristinssonar og Róberts A. Ottóssonar, en óhætt er a ð segja að lítið hafi gerst þar til Gerhard Schmidt var ráðinn söngstjóri árið 1964, en hann hafði þá áður tekið við stjórn lúðrasveitarinnar og sinnt tónlistarkennslu í bænum. Hófst þá kórinn aftur til vegs og virðingar og átti eftir það sinn annan glæsta feril sem stóð yfir í u.þ.b. áratug.

Eftir að hann fluttist aftur til Þýskalands 1975 hefur kórinn ekki starfað reglulega, en komið þó nokkrum sinnum fram undir stjórn Elíasar Þorvaldssonar. Það mun hafa verið árið 1980 sem síðasta stjórn kórsins var formlega kosin á aðalfundi, en mér er ekki kunnugt um að hann hafi í sjálfu sér verið leystur upp. - Enn er því von.

-

Það væri full ástæða fyrir einhvern og/eða einhverja framtakssama aðila að taka saman þau gögn sem til eru og eiga viðtöl við fyrrum kórfélaga í því skyni að rita sögu kórsins sem er bæði mikil og merk.

-

Sjá hreint frábært myndband frá Guðjóni Björnssyni: https://www.youtube.com/watch?v=dqvxqOYp71g

-

Heimildir: Siglufjörður 1818-1918-1988, Siglfirskur annáll, mbl.is, Siglfirðingur, Mjölnir, Einherji, Neisti, Ljósmyndasafn Siglufjarðar, siglo.is